İkinci Dünya Savaşı'nın gölgesinde inşa edilen Turgut Reis Tabyası, zamanın acımasızlığına ve ihmalkarlığa yenik düşerek adeta kaderine terk edilmiş durumda. Bir zamanlar stratejik öneme sahip olan bu tarihi yapı, şimdi paslanmış savaş topları ve harabe halindeki duvarlarıyla yalnızca bir hatıra olarak ayakta duruyor. 1938 yılında, Çanakkale Cephesi'nde hizmet vermiş olan Turgut Reis Savaş Gemisi'nden sökülen 2 savaş topuyla inşa edilen tabya, zaman içinde bakımsızlık ve ilgisizlik yüzünden adeta yok olma noktasına geldi. Tabyanın duvarlarına kazınmış yazılar ve isimler, zamanın ona ne kadar acımasız davrandığını gözler önüne seriyor.
Tarihî Tabya Çürüyor!
İkinci Dünya Savaşı'nın gölgesinde inşa edilen Turgut Reis Tabyası, zamanın acımasızlığına ve ihmalkarlığa yenik düşerek adeta kaderine terk edilmiş durumda. Turgut Reis Savaş Gemisi'nden sökülen 2 savaş topuyla inşa edilen tabya, zaman içinde bakımsızlık ve ilgisizlik yüzünden adeta yok olma noktasına geldi Turgut Reis Tabyası'nın stratejik konumu hakkında bilgi veren ÇOMÜ İnsani ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mithat Atabay, gemilerin bu bölgede tabyayı göremedikleri bir noktada bulunmasının büyük bir avantaj olduğunu vurguluyor. Ancak, 2'nci Dünya Savaşı sonrasında Türkiye'nin AKKA'ya girmesiyle birlikte birçok askeri bölgenin devre dışı bırakıldığını, Turgut Reis Tabyası'nın da bu anlaşma kapsamında kullanılmaz hale geldiğini belirtiyor. Turgut Reis Tabyası'nın 100 yıllık geçmişi olmadığı için koruma altına alınamadığını belirten Öğretim Üyesi Mithat Atabay, değerlendirmesinde "2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu var. Ancak bu kanun 100 yıllık geçmişe sahip olan eserlerin korunması konusunda bir içeriğe sahip. O nedenle de bunlar 2'nci Dünya Savaşı yıllarında yapıldığı için bu kanun kapsamının dışında kalıyor. Bir de o bölge kırsalda olduğu için özellikle kış mevsiminde herhangi bir koruma altında bulunmuyor. Bahar mevsimi geldiğinde genellikle her yıl bir düzenleme yapılıyor ama sonbahar mevsimi geldiğinde yine kaderine terk ediliyor. Hem doğa koşullarından hem de terk edilmiş olmaları nedeniyle kış sezonunda oralarda maalesef her yıl tahribatlar oluyor" ifadelerine yer verdi. Dr. Atabay'ın açıklamaları, tabyanın sadece bir yapı olarak değil, aynı zamanda stratejik bir öneme sahip olduğunu ortaya koyuyor. Ancak, bu önemli yapı yıllar içinde bakımsızlık ve ilgisizlik yüzünden adeta yok olma noktasına gelmiş durumda. Tarihî bir miras olan Turgut Reis Tabyası'nın yok oluşu, sadece bir yapı kaybı değil, aynı zamanda geçmişimize olan bir borcun da ihlali olarak karşımıza çıkıyor.
Vatandaşlar Tepkili
Tabyanın bulunduğu bölgede yaşayan vatandaşlar da duruma tepkili. Çanakkaleli bir vatandaş, "Bu tür tarihi yapılar, geçmişimizi ve kimliğimizi korumak adına önemlidir. Ancak, maalesef yetkililerin bu konuya yeterince önem verdiğini düşünmüyorum. Turgut Reis Tabyası gibi önemli bir yapı, böyle harap bir halde bırakılmamalıdır." şeklinde konuşuyor. Turgut Reis Tabyası'nın bakımsızlığının yanı sıra, turizm potansiyeli de göz ardı ediliyor. Çanakkale'nin zaten zengin tarihi mirasına bir katkı sağlayabilecek olan tabya, doğru bir şekilde restore edilerek turistlerin ilgisini çekebilir ve bölgeye ekonomik olarak katkı sağlayabilir.
Murat Çağlayan
