Genellikle baharat olarak kullanılan dereotu, sağlık üzerinde çeşitli faydalara sahiptir. Türk mutfağında da sıkça yer verilen bu lezzet hem lezzetli yemeklerin hem de sağlıklı beslenme planların önemli öğelerinden biridir.
Kalp sağlığı başta olmak üzere dereotunun faydaları vücuttaki birçok sistemi etkilemektedir. Kalsiyum ve C vitamini gibi vitamin mineral içeriği ise dereotuna besleyici özellikler kazandırır. “Dereotunun faydaları nelerdir?” sorusu başta olmak üzere dereotuna dair bilinmesi gereken tüm başlıkları sizler için bir araya getirdik.
Dereotu Nedir?
Dereotu, Asya, Rusya, Batı Afrika ve Akdeniz coğrafyalarında salkım halinde yetişen bir bitkidir. Yetiştirilmesi oldukça kolay olan dereotu günümüzde dünyanın birçok bölgesinde yetiştirilir. 8 hafta içerisinde olgunlaşan bu bitki, sağlık üzerinde çeşitli etkilere sahiptir. Taze veya kurutularak tüketilebilen dereotunun tüysü yaprakları veya tohumları tüketilir. Tohumları zengin kalsiyum içeriği ile dikkat çekerken, dereotu yapraklarının antioksidan özelliği dikkat çekicidir. Kalp sağlığı, bağırsak sağlığı ve üreme sağlığı gibi vücudun farklı sistemlerine etki eden özellikleri sayesinde dereotu kıymetli bir bitkidir.
Dereotunun Besin Değerleri Nedir?
100 gram taze dereotu içerisindekiler aşağıdaki gibidir.
43 kalori
3.46 gram protein
1.12 gram yağ
2.1 gram lif
6.60 mg demir
55 mg magnezyum
66 mg fosfor
738 mg potasyum
61 mg sodyum
208 mg kalsiyum
Dereotu Hangi Vitaminleri Bulundurur?
Dereotu içerisinde yer alan vitaminler ile de besleyici bir bitkidir. 100 gram dereotu içerisinde yer alan vitamin değerleri aşağıda verilmiştir.
0.185 mg B6
1.57 mg niasin
386 µg A vitamini
85 mg C vitamini
150 µg folat
Dereotunun Faydaları Nelerdir?
Dereotunun çok sayıda faydası bulunmaktadır. Antik çağlardan beri bebeklerde kolik ve sindirim hastalıklarında kullanılan dereotu, süt arttırıcı etkisi ile emzirmeye yardımcı olmak için de kullanılmıştır. Bu tür faydaları günümüzde halk arasında da bilinmektedir ancak yeterli miktarda bilimsel çalışma bulunmamaktadır..
Dereotu üzerine yapılan ve etkisi kanıtlanmış çalışmalarla dereotunun kanıtlanmış faydaları bulunur. Bu faydalar şu şekildedir;
Antioksidanlar vücutta çeşitli hastalıkların önlenmesinde önemli rollere sahip bileşiklerdir. Antioksidanlar, kronik enflamasyonu azaltmada etkilidir. Bunun yanı sıra kalp hastalığı, Alzheimer gibi kronik hastalıkların gelişim riskini azaltabilir. Romatoid artrit gibi enflamasyon gelişimine neden olabilen hastalıkları önlediğine yönelik yapılmış çalışmalar bulunur. Antioksidan bileşiklerin bu faydaları sayesinde dereotu da bahsi geçen hastalıkları önlemede etkili olabilmektedir.
Dereotu tohumu faydaları arasında da antioksidan özelliğe sahip olması yer alır. Tohumlar antioksidan özelliğe sahip bileşikler olan flavonoidler, terpenoidler ve tanenlerden zengindir.
Dereotu yüksek kan şekeri değerlerini düşürmeye yardımcı olabilir.Bu özelliği sayesinde tip 2 diyabet tedavisini destekleyici bir bitkidir.
Güçlü antioksidan içeriklere sahip olması sayesinde antikanser özellikler gösterebilir.
Dereotu içerisinde bulunan kalsiyum sayesinde kemik sağlığının destekleyici bir bitkidir. kalsiyumla beraber magnezyum ve fosfor içermesi de yine bu etkisini destekleyici özelliktedir.
Dereotu menstrüel krampları azaltmada etkili olabilir. Dereotu içerisinde bulunan esansiyel yağlar adet döneminde görülen krampları ve ağrıları hafifletici etki gösterebilir.
Aç Karnına Dereotu Tüketilir mi?
Aç karnına dereotunun faydaları olduğu da düşünülmektedir. Dereotu lifli bir bitki olarak tokluk süresinin uzamasını sağlayabilir. Bu sayede zayıflama sürecini destekleyebilir. Aç karnına dereotu tüketmenin ayrıca kalp ve damar sistemi üzerinde de etkili olduğu düşünülmekte, sabahları bir tutamını su içerisine konarak tüketmek gibi tavsiyeler verilebilmektedir. Hekim aksi bir şey belirtmedikçe her besinin normal oranda tüketimi tavsiye edilir eğer hekim aç karnına dereotu tüketmekle ilgili bir çekince belirtmediyse az miktarda her besin gibi kullanılabilir.
Dereotunun Zararları Nelerdir?
Dereotu genel olarak tüketim için güvenilir bir bitki olarak kabul edilir. Ancak nadir de olsa bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara, kusmaya veya ishal gibi semptomlara sebebiyet verebilir. Kişilerde ağız kaşıntısına, dilde şişmeye veya kırmızı yumrular oluşmasına da neden olabilir. Bu tür etkiler nadir olarak görülse de alerjik reaksiyon göstermeye yatkın bünyelerin dereotunu başlangıçta dikkatle tüketmesi önerilir.
Hamilelik ve emzirme döneminde dereotuna yönelik gıda takviyelerinin kullanılmasından kaçınılmalıdır. Dereotu özütleriyle hazırlanmış takviyelerin bu tür dönemlerde ne tür bir etki yarattığına yönelik kesin çalışmalar bulunmamaktadır.
Dereotu Kanı Sulandırır Mı?
Dereotu içerisinde salisilat olarak adlandırılan doğal kimyasal materyaller bulunur. Salisilatlar insan vücudunda kan sulandırıcı etki yaratmaktadır. Salisilat K vitaminini bloke ederek kanın pıhtılaşmasını önler ve kanı sulandırır. Bu nedenle dereotu yoğun tüketilmesi halinde kan sulandırıcı etki gösterebilir.
Dereotu Bağırsaklara İyi Gelir Mi?
Dereotu, esansiyel yağlardan zengin aromatik bit bitkidir. Geçmiş yıllardan beri dereotu gaz giderici ve idrar söktürücü olarak kullanılır. Bu sayede ödem atımını ve şişkinlik problemlerinin geçmesini destekler. İçerisinde yer alan lif sayesinde bağırsak hareketliliğinin düzenlenmesinde etkilidir ve bağırsak sağlığına iyi gelir.
Dereotu Nasıl Kullanılır?
Dereotu yemeklere kolayca eklenebilecek bir bitkidir. Genellikle baharat olarak tüketilen bu bitki çok sayıda yemeye eklenebilir. Taze dereotu eklenebilecek yemeklere aşağıdaki örnekler verilebilir.
Çorbalar
Kavrulmuş sebzeler üzerine garnitür olarak
Mevsim yeşilliklerinden oluşan salatalar
Patates salataları
Cacık gibi yoğurt soslar ve mezeler
Balık, kuzu veya yumurta üzerine baharat olarak
Dereotu Otu ve Dereotu Tohumu Aynı Şey Midir?
Dereotu tohumu ve dereotu aynı şey değildir. Ancak her ikisi de aynı bitkiden gelirler. Dereotu otu, tüysü taze yapraklara sahiptir. Hafif taze bir tat sağlar. Dereotu tohumu ise kimyona benzer aroması ile daha keskin aromalıdır. Ancak her ikisinin de sağlık üzerinde çeşitli faydaları bulunur.
Hamilelikte Dereotu Yenir Mi?
Hamilelikte belirli miktarda dereotu tüketiminin sakıncası yoktur. Ancak alerjik bünyeye sahip ve daha öncesinde dereotu tüketmemiş annelerin dereotu tüketimine karşı ekstra hassas davranması önerilir. Ancak dereotundan elde edilen haplar veya detoks suları hamilelik döneminde tüketilmemelidir. Dereotu adet kanamalarını tetikleyebileceğinden anne adaylarında düşük problemi yaratabilir.
Dereotu Zayıflatır Mı?
Dereotunun zayıflama üzerinde spesifik bir etkisi bulunmamaktadır. sağlıklı beslenmeyi destekleyen bir bitki olması ve lif içeriği sayesinde zayıflama sürecini destekleyebilir. düşük kariyerli bir bitki olması sayesinde yemeklere rahatça eklenebilen bir baharat olan dereotu yemeklerin antioksidan kapasitesini arttırır. Sağlıklı bir beslenme için ideal bir bitki olurken ekstra zayıflama etkisi pek çok bitkide olduğu gibi bulunmamaktadır.
Dereotu Gaz Yapar Mı?
Dereotu geçmişten günümüze gaz giderici bir bitki olarak kullanılmıştır. Yapılan incelemelerde Hint geleneksel tıbbında bebeklik döneminden itibaren gaz problemlerini gidermek üzere dereotu kullanıldığı bulunmuştur.
Dereotu Uyku Yapar Mı?
Dereotu içerisinde bulunan flavonoidler ve B grubu vitaminleri dereotunun uyku düzeni üzerinde etkisi olmasını sağlar. Dereotu çeşitli hormon ve enzimlerin salgılanmasını harekete geçirerek beyinde ve vücutta sakinleştirici bir etki yaratır. Bununla beraber kortizol seviyelerini düşürerek kişilerin daha rahat bir uykuya geçiş yapmasını sağlar. Vücuttaki stresin azalmasını beraberinde getiren uyku kalitesinin ve süresinin artmasını sağlayabilir.
Kaynak: Medicalpark
