Çanakkale Savaşları sırasında, 25 Nisan 1915 günü Gelibolu Yarımadası’ndaki Ertuğrul Koyu’na çıkarma yapan 3 bin askerden oluşan İngiliz kuvvetini, komutasındaki 67 askeriyle 32 saat süren mavzer atışlarıyla sahilde durduran Ezineli Yahya Çavuş’un kahramanlık destanının anlatıldığı belgesel çekimlerine başlandı. Ezineli Yahya Çavuş’u oyuncu Görkem Sevindik, Yahya Çavuş’un annesi Hanife Dudu'yu oyuncu Semra Dinçer, Binbaşı Mahmut Sabri’yi ise oyuncu Mehmet Çepiç canlandırdığı belgeselin yapımcılığını Nihal Ağırbaş, senaristliğini ise Ömer Erbil yapıyor.
Çanakkale Savaşları sırasında, 25 Nisan 1915 sabahı, Seddülbahir köyü yakınlarındaki Ertuğrul Koyu'na düşman askerlerinin yaptığı çıkarmada, Bölük Komutanı Yüzbaşı Hüseyin Bey'in ağır yaralanması sonucu en kıdemli erbaş olarak komutayı eline alan Yahya Çavuş, 3 bin askerden oluşan İngiliz kuvvetini, komutasındaki 67 askeriyle 32 saat süren mavzer atışlarıyla sahilde durdurdu, işgal güçlerine ağır kayıplar verdirerek, çıkarmanın başarısız olmasını sağladı. Dünya harp tarihine altın harflerle yazılan Çanakkale Destanı’nın kahramanlarından Ezineli Yahya Çavuş’un kahramanlık destanını yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak için doğup büyüdüğü Ezine ilçesindeki köyünde belgesel çekimlerine başlandı.
Kültür Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü, Yahya Çavuş Köyü Muhtarlığı ve Ezine Belediye Başkanlığı destekleriyle çekilen belgeselin yapımcılığını Nihal Ağırbaş, senaristliğini ise Ömer Erbil yapıyor. Belgeselde Ezineli Yahya Çavuş’u oyuncu Görkem Sevindik, Yahya Çavuş’un annesi Hanife Dudu'yu oyuncu Semra Dinçer, Binbaşı Mahmut Sabri’yi ise oyuncu Mehmet Çepiç canlandırıyor. Belgeselde; Yahya Çavuş, köyü, annesi, eşi ve çocuğu Muharrem ile savaş sahneleri anlatılıyor.
'YAHYA ÇAVUŞ'UN ADINI, HATIRASINI ANMAK İSTİYORUZ'
AK Parti Grup Başkanvekili ve Çanakkale Milletvekili Bülent Turan, Yahya Çavuş’un köyünde devam eden belgesel çekimleri sırasında set ekibiyle bir araya geldi. Ekipten, çekimler hakkında bilgi alan Turan, ardından restorasyonu devam eden Yahya Çavuş'un evinde incelemelerde bulundu. Yahya Çavuş'un Çanakkale Savaşları’nın en özel kahramanlarından biri olduğunu belirten Turan, "Ertuğrul Koyu'nda 3 binden fazla İngiliz’e karşı 67 Türk askeri ile birlikte muazzam bir direniş gösteriyor. Savaşın kaderini değiştiriyor. Bu bölgedeki ‘Çanakkale Geçilmez’ hatıralarının en kıymetlilerinden biri. 250 bin şehidin olduğu yerde çok sayıda kahramanımız ve hatıramız var. Bu köyün eski ismi Koçeli köyüydü. Zaman içerisinde ise Yahya Çavuş’un hatıralarına atıfta bulunarak, insanlarımız köye Yahya Çavuş ismini vermişler. Koçeli köyü, Yahya Çavuş köyü olmuş. Bizler de tüm ilgililerle bir araya gelerek bu tarihi şahsiyeti, Çanakkale Savaşları'nı geçilmez kılan bu şahsiyetlere nasıl vefa borcumuzu öderiz diye tartışırken, Yahya Çavuş’un evini bulduk. O evin restore edilmesini, müze haline getirilmesini sağladık. Şu anda müze inşaatımız devam ediyor. Yahya Çavuş tüm Türkiye’mize duyulsun, hatırası bilinsin diye belgesel çalışması yapıyoruz. Çanakkale’mizden tüm Türkiye’ye Yahya Çavuş'un adını, hatırasını anmak istiyoruz. Zaten etrafta gezerseniz bütün gençlerin adı Yahya'dır. İnsanlarımız dolayıyla çocuklarına Yahya ismini vererek aslında Yahya Çavuş’a bir atıfta bulunmuşlar. O yüzden çok kıymetli bir iş yaptığımızın kanaatindeyim. Köyümüzün hem turizme açılması hem de Çanakkale Savaşları’na vefa borcu ödenmesi açısından kıymetliydi. Sadece belgesel, müze ev değil, aynı şekilde bir turizm rotası olan Troas Kültür Yolu çalışmamız var. Bu yol içerisindeki çok önemli bir bölümde Yahya Çavuş adıyla hem buradan geçecek hem de insanlarımıza Yahya Çavuş’un kim olduğunu tekrar anlatma imkanı bulacağız" dedi.
'EZİNELİ YAHYA ÇAVUŞ'U ANLATMAK BİZİM İÇİN BİR GURUR'
Belgeselin yapımcısı Nihal Ağırbaş, Yahya Çavuş'u belgesel ile anlatmalarının kendileri için gurur verici olduğunu ifade ederek, şunları söyledi:
"Çanakkale Zaferi, Balkan Savaşı’nın hezimetini üzerinde hisseden, moral motivasyonunu tamamen yitirmiş bir milletin tekrar uyanışıdır aslında. Çanakkale Muharebelerinin simge isimleri vardır. Seyit Onbaşı gibi, Mustafa Kemal Atatürk’ün 'Size savaşmayı değil, ölmeyi emrediyorum' cümlesi gibi, Yahya Çavuş’ta aslında bu simgelerden bir tanesidir. Yahya Çavuş, Çanakkale Ezine Koçeli köyünde yaşamaktaydı ve Balkan Savaşları hezimetini iliklerine kadar hissetmişti. Bunu mahcubiyeti hep üzerindeydi. Çanakkale Muharebelerinde savaşın olduğu haberini aldığında ve savaş çağrısı üzerine savaşa giderken hamile eşini geride bırakmıştır ve çocuğu Muharrem'i bir kez görmüştür. Eşi doğum yaptıktan sonra gelip bir kere görebilmiştir ve cephede şehit olmuştur. Bir daha çocuğunu görememiştir. Annesi Hanife Dudu, Yahya Çavuş'u 'savaşa git ve geri dönme' diye göndermiştir. Böyle bir ruhla Çanakkale Zaferi kazanılmıştır. Türk milletinin 7 düvele karşı savaştığı, tüm dünyanın en büyük güçlerinin Çanakkale Boğazı’na toplandığı bir savaştır neticesinde. Zafer böyle kazanılmıştır. Ezineli Yahya Çavuş'u anlatmak bizim için bir gurur. Biz yaklaşık 4 senedir bir belgesel silsilesine başladık. Senaristimiz Ömer Erbil ile birlikte 2018 yılında Troya hazinelerinin kaçırılış hikayesini işledik. Orada tarihimize sahip çıktık. 2019 yılında Mehmet Akif Ersoy’un hayatını anlattığımız bir belgesel yaptık. Milli manevi değerlerimize ve Mehmet Akif’e sahip çıkmak istedik. 2020 yılında Kültür Savunan Adam: Haluk Dursun belgeseli yaptık. Haluk Hocayı çok talihsiz bir trafik kazasında kaybettik. O bir kültür neferiydi. Haluk Hocanın belgeseliyle kültürümüze sahip çıkmaya çalıştık. Şimdi Ezineli Yahya Çavuş belgeseliyle de aslında tüm şehitlerimizin ve gazilerimizin adına da saygı belgeseli yapmak için yola çıktık."
'EZİNE'Lİ YAHYA ÇAVUŞ KARA SAVAŞLARI'NDA ÇOK ÖNEMLİ BİR KAHRAMAN'
Ezineli Yahya Çavuş belgeselinin, 2019 Aralık ayında AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, senarist Ömer Erbil ve kendisinin de olduğu bir sohbet sırasında fikirle ortaya çıktığını kaydeden Yapımcı Nihal Ağırbaş, sözlerine şöyle devam etti:
"Ezineli Yahya Çavuş, Kara Savaşlarında çok önemli bir kahraman. Onun anlatılması, gelecek nesillere aktarılması gerektiğini düşündük. Savaşın kaderini değiştirmiştir. 25 Nisan sabahı gösterdiği kahramanlık ve oradaki dayanma gücü aslında Alçıtepe’nin alınmamasını belki de sağlamışlardır. Çok ciddi bir kahramanlık göstermişlerdir. Bu hikayeyi anlatıyoruz. 2019 Aralık ayında proje başladı ama hayata geçmesi yaklaşık 1,5- 2 seneyi buldu. Kültür Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü destekli projemiz. Aynı zamanda Ezine Belediyesi ana sponsorumuz. Yapımı şu an devam ediyor. Yaklaşık 1 hafta sonra drama setimiz bitmiş olacak. Burada büyük bir sinema seti kuruldu. Savaş sahnelerini çekiyoruz, Yahya Çavuş’un köyünü, annesini, eşini, çocuğu Muharrem'i canlandırıyoruz. Bildiğimiz tüm hikayeyi dökü-drama olarak yani sinema belgeseli olarak profesyonel oyuncularla canlandırıyoruz. Yaklaşık 1 hafta sonra setimiz bitmiş olacak ve umuyorum ekim ortasında ilk gösterimimizi yapmış olacağız. Seyirci karşısına çıkacağız. Filmimizde aslında ekran bildiğiniz yüzler var. Söz dizisinden ve Kurtlar Vadisi’nden bildiğimiz Görkem Sevindik, Yahya Çavuş'u canlandırıyor. Semra Dinçer, 40 senelik oyuncu. Semra Abla çok deneyimli bir oyuncu Yahya Çavuş’un annesi Hanife Dudu'yu canlandırıyor. Mehmet Çepiç yine bildiğimiz, tanıdığımız bir yüz. Kendisi Binbaşı Mahmut Sabri’yi canlandırıyor. Yahya Çavuş’u biz Mahmut Sabri’nin raporundan öğreniyoruz. Aslında belki de Yahya Çavuş'u hiç bilmeyecektim ama Mahmut Sabri, Yahya Çavuş’un kahramanlığını yazıya dökmüştür ve biz bu şekilde Yahya Çavuş’u öğrenmişizdir. Böyle büyük bir oyuncu kadrosu ve deneyimli bir kadroyla inşallah bir hafta 10 güne kadar çekimlerimizi tamamlamış olacağız. Umarım gelecek nesillere Yahya Çavuşu hakkıyla anlatabiliriz."
'YAHYA ÇAVUŞ’UN HAYATINI CANLANDIRMAK GERÇEKTEN GURUR VERİCİ'
Yahya Çavuş’un hayatını canlandırmanın kendisi için gurur verici olduğunu belirten oyuncu Görkem Sevindik ise, "Yahya Çavuş’un köyünde olmak gerçekten çok keyifli. Burada ona karşı çok ciddi ve büyük bir değer var. Buranın insanları Yahya Çavuş hakkında çok ciddi, güzel şeyler anlatıyor. Ben de bu işte yer alırken biyografisini araştırdım. Yahya Çavuş’un hayatını canlandırmak gerçekten gurur verici bir durum. Aslında hem zor hem de onur duyduğum bir iş oldu. Biyografisine dönüp baktığımda ve sağdan solda buradaki yerel halk ile konuştuğumda aldığımı bilgiler doğrultusunda da kendisi çok genç yaşta evladını ve sevdiklerini geride bırakıp cepheye koşarak giden bir kahramanımızdır ve oraya gittiği zaman Ertuğrul Koyu'nu İngilizlere dar etmiştir. Oraya gitmesiyle de Çanakkale Savaşını destanlaştırmıştır. Bunu dinlediğimizde ve okuduğumuzda tüylerimizi diken diken ediyor. Türk toprakları gerçekten Yahya Çavuş ve onun gibi kahramanların kanı üstüne kurulmuştur. Bunu insanlarımıza bu belgesel ile aksettireceğiz. Bence birçok kişi aydınlanacak. Çanakkale Geçilmez. Duygularım gerçekten çok yoğun, gurur verici bir durum. Böyle bir kahramanın hayatını canlandırmak çok zor. Yönetmenimiz ve ekibimizle çok dikkat ediyoruz. Gerçeğe yakın kalarak sahnelerimizi çekiyoruz. Duygusu tabi çok yüklü. Çok keyifli izleyince ben de merak ediyorum. İnşallah olumlu tepkiler alırız. Çünkü kahramanlarımız unutuluyor. Buradaki amaç onları unutturmamak. Aslında onlar sayesinde özgürce bu topraklarda gezdiğimizi düşünüyorum. İnşallah istenilen yerlere ulaşır" diye konuştu.
EZİNELİ YAHYA ÇAVUŞ
Ezine ilçesi Koçali köyünde 1887 yılında dünyaya gelen Yahya Çavuş, Balkan Savaşları'nda Osmanlı ordusunda görev alarak, Birinci Dünya Savaşı sırasında seferberlik ilan edildiğinde tekrar cepheye gitti. Çanakkale Cephesi'nde 9’uncu Tümen'e bağlı 26’ncı Alay, 3’üncü Tabur, 10’uncu Bölük, 1’inci Takım Komutanı olan Yahya Çavuş, işgal güçlerinin çıkarma yapması ihtimaline karşı bağlı olduğu alayın Seddülbahir'i savunmakla görevlendirilmesi üzerine bu bölgede görev aldı. İşgal güçlerinin 25 Nisan 1915 sabahı 5 ayrı noktaya çıkarma yapmaya başlamasının ardından bunlardan biri olan Ertuğrul Koyu'nda göğüs göğse yaşanan muharebede, 10’uncu Bölük Komutanı Yüzbaşı Hüseyin Bey'in ağır bir yara almasıyla bölüğün en kıdemli erbaşı olan Yahya Çavuş komutayı eline aldı. Yahya Çavuş, tecrübesiyle bölüğüne gösterdiği hedefin ateş altına alınması emrini verdi. Yahya Çavuş komutasındaki Türk askeri, işgal güçlerine ağır kayıplar verdirdi ve çıkarmanın başarısız olmasını sağladı. Ertuğrul Koyu Harekâtı’nın ikinci günü Yahya Çavuş bacağından yara almasına rağmen hayatta kalarak geri çekilmeyi başardı ve Kirte Köyü yakınındaki 26’ncı Alay Karargâhı’na ulaştı. Tedavisinin ardından yeniden muharebe alanına dönen Yahya Çavuş, 4 Haziran 1915'te yapılan 3’üncü Kirte Muharebelerinde süngü taarruzu esnasında ağır bir yara alıp hastaneye kaldırılmasından bir gün sonra şehit oldu. Ertuğrul Koyu'ndaki harekâtta şehit olan askerler anısına bu bölgeye sonraki yıllarda bir şehitlik yapılarak Yahya Çavuş'un adı verildi.
Kaynak: DHA
