Çin sarımsağı yüksek miktarlarda gübre kullanılarak yetiştirildiğini belirten Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Harun Baytekin, “Çin sarımsağının pazarda albenisi çok yüksektir. Paketlenmeden önce boylama işleminden geçirildiği için satışı kolaydır. Ancak raf ömrü oldukça kısadır. Çabuk bozulur. Kolay çimlenir. Marketten alındıktan sonra kısa sürede tüketilmesi gerekir. Çimlenme ve buna bağlı çürüme başladığında kullanılmaması gerekir. Allisin, ajoen, diallil polisülfit gibi kükürtlü bileşikler sarımsak ezildiğinde veya çiğnendiğinde açığa çıkar. Çok tüketilirse insan teri dahi sarımsak kokar. Acılık ve koku bileşikleri olarak nitelendirilen bu maddeler, Çin sarımsağında oransal olarak daha düşüktür. Dolayısıyla yerli sarımsağa göre koku ve aroma yönünden fakirdir. Turşulara ilave edildiğinde renk değişimi kükürtlü bileşiklerden ileri gelmektedir. Turşuların bazen yeşil, bazen mavi, bazen de kırmızı renk alması kükürtlü bileşiklerin amino asitlerle tepkimeye girmesi sonucu oluşan bileşiklerden ileri gelir” dedi.
Yerli sarımsak ve Çin sarımsağının arasındaki farklar şöyle: “Çin sarımsakları büyük olur. Rengi süt beyaz olur ve aroması yoktur. Dolaba koyulduğu zaman durduğu yerde büyür. İlk görünüşte çok güzel olsa da çok hızlı, çabuk çürüyor. Ancak yerli sarımsak bundan çok farklı olur. İçi mor olur. Dışı krem rengi ve kök kısmı kahverengi olur. Aroması çok kuvvetli ve kalıcıdır. Tat olarak da yediğiniz şeyin içinden kendi tadını hissettirir. Çok uzun süre bekleyebilir, çürümez.”
SARIMSAK FİYATLARI DALGALANIYOR
Konu ile ilgili İşte Çanakkale Gazetesi için görüşlerini aktaran Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Harun Baytekin, sarımsak fiyatlarındaki değişkenliğe dikkat çekti.
Baytekin, “Sarımsak yaklaşık 5000 yıldan bu yana insanoğlu tarafından kullanılmaktadır. En fazla yabani türünün bulunduğu Anadolu, sarımsağın anavatanı olarak kabul edilmektedir. İlk defa Sümerler tarafından bundan 4500 yıl önce yetiştirilmeye başlanmıştır. Anadolu’da doğan sarımsak ticaret yolları vasıtasıyla Çin ve Hindistan’a götürülmüştür. Avrupa’ya geçişi Haçlı Seferleri dönemine denk gelmektedir. Dünya sarımsak üretimi ve ticaretinin yüzde 80’ini Çin elinde bulundurmaktadır. Dünya sarımsak üretimi 28 milyon tondur. Bunun 23 milyon tonu Çin’de üretilmektedir. Türkiye kuru sarımsak üretimi 100 bin ton civarındadır. 40 bin ton civarında da taze sarımsak üretimi gerçekleştirilmektedir. Sadece Gaziantep ve Kastamonu illeri 45 bin ton sarımsak üretmektedir” dedi.
“SARIMSAK YETİŞTİRİCİLİĞİ OLDUKÇA MEŞAKKATLİDİR”
Sarımsakta verimlilik kazancı doğrudan etkilemektedir. Türkiye dekardan 800 kg verim alırken Çin 3.5 ton verim almaktadır. Sarımsak yetiştiriciliği oldukça meşakkatlidir. Emek yoğun tarımsal üretim kolları içerisinde yer alır. Aynı zamanda üretim maliyetleri de yüksektir. Tohumluk, çapa ve hasat işçiliği sarımsak üretiminde maliyetleri sürekli artırmaktadır. Düzensiz sarımsak ithalatı üretimde dalgalanmalara neden olmaktadır. Halihazırda Çin, dünya borsalarına tonu 600 dolar ile 1200 dolar arasında değişen fiyatlarda sarımsak göndermektedir. Türkiye uzun süredir İran ve Çin’den sarımsak ithalatı yapmaktadır. İthal sarımsak 10-15 liraya mal olmaktadır. Bir miktar sarımsak ihracatı var ise de ithalat ihracatın üç katından fazladır. Çin sarımsağı yüksek miktarlarda gübre kullanılarak yetiştirilmektedir. Dekara 3.5 ton verim almaları da bunu göstermektedir. Pazarda albenisi çok yüksektir. Paketlenmeden önce boylama işleminden geçirildiği için satışı kolaydır. Ancak raf ömrü oldukça kısadır. Çabuk bozulur. Kolay çimlenir. Marketten alındıktan sonra kısa sürede tüketilmesi gerekir. Çimlenme ve buna bağlı çürüme başladığında kullanılmaması gerekir. Allisin, ajoen, diallil polisülfit gibi kükürtlü bileşikler sarımsak ezildiğinde veya çiğnendiğinde açığa çıkar. Çok tüketilirse insan teri dahi sarımsak kokar. Acılık ve koku bileşikleri olarak nitelendirilen bu maddeler, Çin sarımsağında oransal olarak daha düşüktür. Dolayısıyla yerli sarımsağa göre koku ve aroma yönünden fakirdir. Turşulara ilave edildiğinde renk değişimi kükürtlü bileşiklerden ileri gelmektedir. Turşuların bazen yeşil, bazen mavi, bazen de kırmızı renk alması kükürtlü bileşiklerin amino asitlerle tepkimeye girmesi sonucu oluşan bileşiklerden ileri gelir. Günümüzde Çin ve Hindistan’da sarımsağın kullanıldığı çok sayıda geleneksel ilaç bulunmaktadır. Tamamlayıcı ve destekleyici tedavi ürünleri içerisinde sarımsak başrolü oynamaktadır” dedi.
Özel Haber: Mine Tarım
