Meclis toplantısında konuşma yapan meclisi Başkanı Osman Okyay deprem felaketinin 11 ili etkileyerek büyük bit yıkıma neden olduğunu söyledi. Depremin yaralarının sarılması için iş adamlarına önemli görev düştüğünün de altını çizen Okyay depremin mali yıkımının da 84 milyar dolardan fazla olduğunu altını çizdi.
DEPREM FELAKETİ BÖLGEDE YAŞAYAN İNSANLARI HAYATLARINI DERİNDEN ETKİLEDİ
Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası’nın 2023 yılı Mart ayı olağan Meclis toplantısı yapıldı. ÇTSO Mart ayı Meclis toplantısının açılış konuşmasını ÇTSO Meclis Başkanı Osman Okyay yaptı. Okyay meclis toplantısında yaptığı konuşmanın ilk bölümünde 6 Şubat’ta yaşanan deprem felaketini değerlendirdi. Okyay deprem bölgesinde yaşanma büyük felaketin insanların yaşamını çok büyük etkilediğini dile getirerek “Kahramanmaraş merkezli depremler, bölgedeki 11 şehri, ayrıca çevre ekosistemi ve en nihayetinde de tüm Türkiye’yi sarstı. Binlerce insanımızı bu felaket nedeniyle kaybettik, şehirlerimiz yıkıldı. Bölgede milyonlarca insanın yaşamı, bir daha kolay kolay eskiye dönülmeyecek şekilde etkilendi. Depremde hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar, geride kalanlara ise sabır ve metanet diliyorum. Bildiğiniz gibi, depremden sonra tüm Türkiye tek yürek oldu ve deprem bölgesine koştu. İlk günlerdeki enkazdan can kurtarma çabası bugün şekil değiştirdi. Şu anda ülkemizdeki tüm duyarlı insanlar ve kurumlar, deprem nedeniyle mağdur olan insanlarımızın hayata yeniden sarılabilmeleri için onlara destek yarışında. Biz de Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası olarak temel ihtiyaçların karşılanması ve acıları elimizden geldiği kadar hafifletmek için, ilk andan itibaren tüm imkânlarımızı seferber ettik. Bu desteklerimizi, bölge yeniden ayağa kalkana kadar da devam ettirme kararlılığındayız. Bölgedeki insanların en acil ihtiyaçları, altına girebilecekleri birer çatı. İster konteynır ister deprem konutu ya da kalıcı konut olsun en yakın zamanda bir çatıya kavuşturulmaları çok elzem. Son olarak geçtiğimiz gün deprem bölgesinde yaşanan sel felaketi de bu konunun ne kadar öncelikli olduğunu bir kez daha gösterdi.” dedi.
ÜZERİMİZE CİDDİ SORUMLULUKLAR DÜŞÜYOR
Deprem felaketinin ardından TOBB’un organizasyonu ile deprem bölgesine yapılması planlanan kalıcı konut kampanyanın başlayacağını da hatırlatan Okyay şunları söyledi.
“Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, deprem bölgesine kalıcı konut yapma kampanyası başlatıyor. Kampanyanın detayları çok yakında açıklanacak. Diğer yanda bölgedeki yıkılan işletmeler, üretimi duran tesisler nedeniyle çok ciddi bir işsizlik sorunu yaşanıyor. Depremzede vatandaşların yeniden hayatlarını kurabilmeleri için bir işe sahip olmaları şart. Depremzedelere iş imkânı için hem İŞKUR, hem de dernek, kurum ve firmalar kolları sıvadı. Bu konuda Çanakkaleli iş insanları olarak bizim de üzerimize düşen ciddi sorumluluklar olacak.”
84 MİLYAR DOLARI AŞAN BİR YIKIM VAR
Deprem felaketinin ekonomiye etkisi konusunda da bilgi veren Okyay “Bu deprem felaketinin ülkemizde bıraktığı derin iz, uzun yıllar boyunca silinmeyecek. Toplumsal boyutunun yanı sıra konunun bir de ekonomik boyutu var. TÜRKONFED, ekonominin 84 milyar doları aşan bir mali hasar yaşayacağı tahmininde bulunuyor. Dünya Bankası ise depremlerin 34,2 milyar dolarlık fiziksel hasara yol açtığını ve yeniden inşa maliyetleri bu rakamın iki katına çıkabileceğini söylüyor. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı - TEPAV ise daha karamsar, depremlerin 5 yıllık kalkınma döneminde 150 milyar dolarlık maliyet yaratmasını bekliyor. Gerçekte bu faturanın ne tutarda gerçekleşeceğini, hep birlikte yaşayıp göreceğiz.
Ancak ilk etapta şöyle bir gerçek var ki, depremin faturasını bugünden itibaren yaşamaya başlayacağız. Öncelikle enflasyonun yükselmesi kaçınılmaz. Zaten bildiğiniz gibi ülkemizde son dönemde enflasyonist bir ortam vardı. Ocak 2023 itibarıyla 12 aylık enflasyon oranı yüzde 57,68 idi. 2023 yılında enflasyonun, baz etkisiyle düşüşe geçeceği tahmin ediliyordu. Ancak şimdi, yapılacak harcamalar, milyarlarca dolar düzeyindeki üretim kaybı gibi nedenler, maalesef fiyatları artırıcı yönde etki yapacak. Bununla birlikte depremler nedeniyle ekonomik büyümenin de 1-2 puan aşağı çekileceği öngörülüyor. Türkiye ekonomisi geçen yıl yüzde 5,6 ile beklentilerin üzerinde büyüdü. Son çeyrekteki büyüme oranı yüzde 3,5 oldu. Bu büyümenin devam etmesi beklenirken şartlar değişti. Örneğin, Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, son raporunda deprem felaketinin Türkiye'nin kısa vadeli ekonomik koşullarında etkili olmasının muhtemel olduğuna işaret etti. Fitch’e göre Türkiye ekonomisi, bu yıl yüzde 2,5; gelecek yıl ise yüzde 3 büyüyecek. Kurumun daha önceki büyüme beklentisi, her iki yıl için de yüzde 2,9 düzeyindeydi. Bir de tabii başımızda bir doğal felaket olan kuraklık var. Bu sene aldığımız yağışlar ciddi azalmış durumda, kentimizde su kullanımına önemli kısıtlamalar getirildi. Bizim de bu kısıtlara riayet etmemiz önemli. İnşallah bahar yağışları düzenli ve yoğun bir biçimde tüm yurdumuzda barajları su kaynaklarını doldurur, yoksa yaz ayları çok sıkıntılı geçecek gibi duruyor.” ifadelerine yer verdi.
SANDIK BAŞINA GİDİYORUZ
14 Mayıs’ta Türkiye’nin Cumhurbaşkanı ve milletvekillerini belirlemek için sandık başına gideceğini de ifade eden Okyay Ülkemiz, işte bu zorlu şartlar altında bir seçime gidiyor. Sayın Cumhurbaşkanımızın geçtiğimiz hafta seçim kararını imzalamasıyla seçimlerin 14 Mayıs’ta yapılacağı kesinleşti. Milletimiz, bu tarihte, Cumhurbaşkanı ve Meclis seçimlerini yapmak üzere sandık başına gidecek. Sandıktan çıkan sonuç ne olursa olsun, şimdiden ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum” dedi.
TELAFİSİ MÜMKÜN OLMAYAN KAYIPLARIMIZ VAR
Toplantının ilk konuşmasını yapan ÇTSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ersin Kahraman yaptı. Kahraman konuşmasında “Ülke olarak yaralarını sarmak için çalıştığımız deprem felaketinin bugün 39. günündeyiz. Yaraları elbet hep birlikte saracağız, büyük bir Ülkeyiz, ancak kısa bir sürede bunun mümkün olmadığının da farkındayız. Telafisi mümkün olmayan kayıplarımıza ise bir kez daha Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar diliyoruz. hiçbir gündem, deprem yaralarımızı sarmak için yapılacaklar gündeminden öncelikli değildir. Başkanımız Selçuk Bey de TOBB Başkanımız Rıfat Hisarcıklıoğlu başkanlığında yapılan online toplantıda bu konuyu dile getirdi. Gerek Oda olarak gerekse üyelerimiz tarafından sağlanan yardımlarla elimizden geldiğince destek olduk ve olmaya da devam ediyoruz. Olası depremlere karşı bundan sonra acil yapılması gerekenlerin de takipçisiyiz. Bugün gündemimizde de var, Odamız bünyesinde Afet Koordinasyon Komisyonu kurarak işin bizzat içinde olan teknik ve uygulayıcı arkadaşlarımıza bu konuda görev vereceğiz, bu konuyu her zaman gündemimizde tutacağız. Yapı denetim sektöründe faaliyet gösteren üyelerimiz de Odamızda bir araya gelerek sorunlarını dile getirdiler.” dedi.
DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜRETİM VE İHRACAT İLE AŞILIR
Kahraman konuşmasının devamında şunları söyledi. “Dış ticaret açığının kapatılmasında üretim ve ihracatın önemli olduğunu ifade ederek şunları söyledi. “Dış ticaret açığımızın kapatılmasının yolu her zaman vurguladığımız gibi üretim ve ihracatımızı artırmaktan geçiyor. Şubat ayı dış ticaret verilerine baktığımızda geçen yılın aynı ayına göre; İhracatımızın %6,4 oranında azalarak 18 milyar 638 milyon dolar, İthalatımızın ise %10,6 oranında artarak 30 milyar 833 milyon dolar olarak gerçekleştiğini görüyoruz. İhracatımız Ocak ayında % 5,3 artış göstermişti. Ülkemizin toplam ihracatının yüzde 10,9’unu oluşturan 11 ilimizde yaşanan deprem felaketinin ihracatımız üzerinde aşağı yönlü etkisi olduğunu görüyoruz. En kısa zamanda yeniden artış rakamlarını paylaşmayı ümit ediyoruz. “dedi.
OLASI DEPREMDE YARDIM GELİNCEYE KADAR KENDİ BAŞIMIZIN ÇARESİNE BAKABİLMEMİZ ÇOK ÖNEMLİ
Mecliste konuşmaların ardından Meclis, Başkan Yardımcısı Armağan Aydeğer’in Şubat ayında gündeme alınan ve Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası bünyesinde oluşturulması planlanan afet koordinasyon komisyonu sunumu ile devam etti. Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkan Yardımcısı Armağan Aydeğer; “Geçtiğimiz meclis toplantısında, Odamız ile birlikte deprem konusunda Çanakkale için neler yapabiliriz, nasıl aksiyon alabiliriz diye konuşmuştuk. Bu çerçevede özellikle afet sonrasındaki ilk 72 saatin ne derece önemli olduğunu ifade etmiştik. Ben bir AKUT gönüllüsü ve bölgeye giden biri olarak söyleyebilirim ki, İlimizi etkileyecek olası bir felaket durumunda çevredeki iller de etkileneceğinden yardımların gelmesi bir zaman alabilir. Bölgemizin kendi becerisini bu anlamda geliştirmesi de kayıpların en aza indirilmesinde çok önemli bir durum arz etmektedir. Bu sebeple Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası olarak binlerce üye iş yerimizin de dahil olacağı bir ‘Afet Komisyonu’ oluşturulması konusunu gündeme almıştık. Bu fikri burada hep birlikte tartışalım ve önerileri de alalım istedik. Yaptığım ön çalışmayı sizlere sunuyorum. 3 Ana başlığımız var; Farkındalık ve Eğitim Faaliyetleri Planlanması, ÇTSO AFET Acil Eylem Planı Hazırlanması, ÇTSO AFET Komisyonu Çalışma Takvimi Belirlenmesi. ÇTSO Afet Koordinasyon Komisyonu sunumundan sonra komisyonda yer alacak isimler önerildi ve onaylandı. Meclis Başkanı Osman Okyay bu komisyon kararının ne denli önemli olduğunu vurgulayarak: “Bizim firmamızda da bu eğitimleri almış 100’ü aşkın çalışanımız varmış. Depremden hemen sonra bölgeye gittiler ve çok faydalı oldular. Afete hazırlıklı olmak adına eğitimler organize edilerek isteyenlerin dahil olması sağlanabilir. “Afetin fazları ile ilgili söyleyebileceğim, afet anında yapılabileceklerle ilgili hazırlıklarda Meclisimizden çok daha fazla kişinin yer alabilmesi. Bu konuda kabiliyetli kişi ve kurumların burada yer alması çok önemli. Buradaki kişinin, buradaki öncelikleri ve sistemi koordine edebilecek yetkinlikte olması gerekiyor. Komisyonun buradaki varlığı sadece buradaki beceriyi bir araya getirecek bir taslak oluşturmak. Meclis ve Ortak Komite Toplantısı Mart Ayında doğum günü olan Yönetim Kurulu, Meclis ve Komite üyelerinin okunmasıyla son buldu.
Ogün İnal