Aylardır devam eden yasaklar ve kısıtlamalar en çok esnafı etkiledi. Çanakkale Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birlik Başkanı Ünal Özcan alınan yeni tedbirlerle beraber esnafın dayanacak gücü kalmadığını belirterek, “Esnaf ne yapacağını şaşırdı. Bu süreç nasıl geçecek esnaf nasıl ayakta kalacak, nasıl borçlarını ödeyecek büyük bir soru işareti” dedi.
Coronavirüs vaka sayısındaki artış Türkiye genelinde hızla artarken Sağlık Bakanı Fahrettin Koca her akşam Türkiye’nin vahimleşen Corona virüs rakamlarını açıklıyor. Her gün vaka sayısı artışımda rekorlar kırılıyor. Corona virüs vaka sayısı artışları ile ilgili yapılan son açıklamada vaka sayısının %50 ila %100 arttığı iller arasında Çanakkale’ de yer aldı. Corona virüs tedbirleri kapsamında yeni uygulamaya alınan tedbirler kapsamında işyerleri kapanan esnaf çaresizce iş yerlerinin yeniden açılmasını sağlayacak ikinci açıklamayı beklerken Çanakkale’ de vaka sayısının hızla yükselmesi bu umutları da söndürdü. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın bilim kurulu toplantısının ardından yaptığı açıklamada Türkiye genelinde vaka sayılarının rekorlar kırarak artığına dikkat çekmesi yeni tedbirlerin alınacağı sinyali olarak kabul edildi. Yeni tedbirlerin kısa süre sonra açıklanmasına kesin gözüyle bakılırken Çanakkale Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birlik Başkanı Ünal Özcan alınan yeni tedbirler kapsamında zaten bir çok esnafın işyerini kapattığını birçok esnafında gel al ve paket servis şeklinde hizmetlerini sürdürmeye çalıştığını ifade etti. Kapatan esnafların kira, SGK, vergi ve kredi gibi ödemelerinin olduğunun unutulmaması gerektiğinin altını çizen Ünal işyerlerini kapatmayan ve gel al yada paket servis şeklinde çalışan işyerlerinin de bu çalışma ile ayakta kalmalarının imkansız olduğunu söyledi. Esnafların SGK ve Vergi ödemelerinin ve kredi ödemelerinin belirli bir tarihe Kadar ertelendiğini ancak bu ertelenen ödemelerinin de gününün geldiğine dikkat çeken Ünal “Esnaf ne yapacağını şaşırdı. Bu süreç nasıl geçecek esnaf nasıl ayakta kalacak, nasıl borçlarını ödeyecek büyük bir soru işareti” dedi.
ALINAN KAPATMA VE KISITLAMA KARARLAR İLE İLGİLİ KİMSE BİZİM GÖRÜŞLERİMİZİ SORMUYOR
Ünal açıklamasının da esnafın süreci atlatmak ile ilgili taleplerini tüm resmi makamlara ve Çanakkale milletvekillerini ilettiklerini de tekrarlayarak “Biz şundan korkuyorduk. Geçen hafta yani Kasım ayının 20’sinde açıklanan kısıtlamalar 2020 yılı sonuna kadar uygulanacak diye bir açıklama yapıldı. Biz bu vaka artışları nedeni ile bu sürenin çok daha uzamasından korkuyorduk. Korktuğumuz başımıza gelecek. Şu andaki Görünürde Kahveciler, Kafeteryalar birçok meslek grubunun kapanmasına karar verildi birçoğunda saat kısıtlaması getirildi. Açık olarak bir şey söylüyorum hazine Maliye Bakanlığı dahil olmak üzere sayın Cumhurbaşkanı dahil olmak üzere, milletvekillerimiz dahil olmaz üzere ilk gün itibari ile aydan önce esnaf için ne girişimi yaptıysak bugün itibariyle aynı girişimi yaptık. Ve bu konuyu federasyonumuz ile görüşüyoruz. Hatta haftaya Ticaret Bakanlığı bir açıklama bekliyoruz durum ne olacak? diye. Bakın sağlığımız çok önem. Ve alınan tüm tedbirleri alınan tüm kararları esnaf ve sanatlarımız tartışmaz uygular. Ama şunu da söyleyeyim esnaf çok çok çok çok zor durumda. Bakın hatırlatayım Türkiye’ de İlk Coronavirüs vakasının görülmesinin ardından alınan tedbirler sonrasında bizim esnafımızın işyerleri 75 gün kapalı kaldı. Devlet bu süreçte esnafa 25 bin TL kredi verdi.3 ay borçları erteledi. Tüm ertelenen borçların ödeme günü geldi geçiyor. Esnaflar kredileri aldığı tarihten sonra 6 ay geçti ve bu kredilerin ödeme günü geldi. Devlet Ertelenen vergi borçlarının ödenmesini istiyor. Yine ertelenen sosyal güvenlik primlerini istiyorlar. Esnaf şu anda ne yapacağını bilmiyor. Ve esnaf yemin ederim entube durumda. Esnafın artık bu durumu kaldıramayacağını söylemek istiyorum. Devletimiz kapanan ve hizmetleri kısıtlanan işyerleri ile ilgili çok net ifade ediyoruz kredi borç ödemeleri dahil 2021 yılının sonuna kadar imkan var ise Pandemi dönemi sona erene kadar borçların tamamı ile ilgili bir ötelemeye gidilmelidir. Şu an itibari ile kapanan ve hizmeti kısıtlanan işyerlerine biz esnaf temsilcileri olarak karşılıksız hibe destek istiyoruz. Esnaf artık bu durumun altından kalkamıyor. Esnaf ailesini geçindiremez duruma girdi. Bir lokantanın kirası 10 ila 25 bin TL arasında. Bu kirayı her ay ödemek zorunda olan esnafa sen lokantanı kapatacaksın, paket servis yapacaksın dendi. Gözünüzü seveyim bu nasıl iş. Çanakkale’ de şu an üniversite öğrencileri de uzaktan eğitim gördüğü için Çanakkale’ ye gelmedi. Paket servisi esnaf kime yapacak. Emekli Çanakkalelilere mi? yapacak. Evde bulunan emekliler hiçbir şey hazırlamayacak esnaftan paket servis mi? talep edecek. Yapmayın bu nasıl bir planlama.” dedi.
PAZAR YERLERİNİN DE KAPANMASINI BEKLİYORUZ
Ünal kısa süre çerisinde Pazar yerlerinin de kapanmasını beklediklerinin altını çizerek sadece esnaf kesimine bir yasak ve kısıtlama konuyor virüsü esnaflar mı? yayıyor dedi. Ünal açıklamasında “ Bu virüsü yayan esnaf ve sanatkar mı? Bu virüs başka yerde yayılmıyor mu? bütün kısıtlamalar esnafların işlettiği yerlere yapılıyor. İlk günden bugüne kadar bütün kısıtlamalar esnaflara yapıldı. Durumu anlamış değiliz. 1 hafta mı ?, 10 gün mü? Ya da bir ay mı? Kapatın tüm ülkeyi kapatın razıyız ama benim vergi borcunu istemeyin SGK pirim ödemelerini istemeyin. Ve en önemlisi benim ödemen gereken giderlerimi karşılayın. Devlet anayasanın ilgili maddesi gereğince esnaf ve sanatkarı koruyucu destekleyici tedbirler almak zorunda. Biz bu desteği bugün bekliyoruz devletimizden. Geldiğimiz süreçte muhtemelen Pazar yerleri de kapanacak. Süreçte en büyük sıkıntıda kararları alan mercilerin esnaf teşkilatına alacağı kararlar ile ilgili fikir ve görüş almıyor olması. Akşam karar alınıyor ve biz esnaf temsilcileri olarak bu kararları sabah öğreniyoruz.” ifadelerine yer verdi.
Ogün İnal