.
Genel seçimler genel de ülke yönetimini belirleyen siyasal partileri direk ilgilendirir. Yerel seçimler de de tabii ki siyasal partiler etkilidir. Ama tabana yayılan bir yarış olduğundan insanlar kendilerini biraz daha bu yarışın içinde hissederler çünkü kendilerini yönetecek belediye başkanları ve belediye meclis üyelerini seçerken kendimize yakın veya daha bizden birilerini seçeriz.
Kendimiz olmasak bile bir şekilde bağımız olan akrabamızı arkadaşımızı bu seçimlerde aday görüveririz herhangi bir siyasal parti listesinde ya da bağımsız olarak. İşte o zaman işler değişir kendi fikrimize yakın ya da takım tutar gibi tuttuğumuz siyasal partiden vazgeçer o yakınlık hissettiğimiz arkadaşımızın akrabamızın partisine oy atıveririz en azından aklımızdan geçiririz oy vermek adına. Sırf yakın hissetmemizdir bizi böyle davranmaya iten.
Birde yerel seçimlerin olmazsa olmazı Muhtarlar vardır. Her köyden her mahalleden en az iki aday çıkar. Hele büyük şehirlerde metropoller de aday sayısı kabarık olur. Demek ki muhtarlıkta da önemli bir kariyer veya bilemediğimiz bir nimet var ki oldukça kıran kırana geçer seçim süreci. Çoğu zaman medyadan bazen de yakın çevremizden muhtarların seçim vaatlerini duydukça hayretler içerisinde kalırız.
Hatta hiç arzu etmesek de kavgalarına şahit olur gürültü patırtılarını duyarız. Bazen bu kavgalar kanlı biter. Ya da seçim sonunda seçim kurullarına hararetli itirazlar gerçekleşir. Pusulamız çalındı veya hile yapıldı vs. Önceleri yerel seçimlerde muhtarlık sonuçlarında neden büyük itirazların çıktığını hatta ölümle biten kavgaları anlayamazdım. Ancak sırf meraktan vatandaş olarak son yerel seçimlerde oy sayımını izlemeye gittim. İzlediğim sandıkta ve genel olarak muhtemelen diğer tüm sandıklarda Belediye başkanı ve belediye ve il genel meclisi oyları ile ilgili tasnifler daha önemli olduğu için bütün dikkatler bu pusulalar üzerindeydi. Aynı zarf içerisine konulan muhtarlık pusulası ise o an için en az önem taşıyan pusula ya da pusulalardı.
Pusula ya da pusulalardı diyorum zira zarf içerisinden muhtarlıkla ilgili pusula sayısı neredeyse her zarf da farklılık gösterdi. Bilinçli seçmenler kendilerine tanınan hak gereği tek muhtar pusulası koymuşlardı zarflarına. Ama birçok zarf da tüm muhtar pusulaları çıktığı gibi bir adaya birden fazla pusula atılmıştı hatta birkaçı olayı o kadar abartmıştı ki ilgili muhtar adayına bir tomar pusula çıktı zarfın içinden.
Sandık görevlileri tasnif esnasında fark ettiklerinde birden fazla olanları ayırdılar ama bazen gözden kaçanlar olmuştu ki pusulalar sayıldığında birçok zarftan muhtarlık pusulası çıkmadığı halde kullanılan oydan çok daha fazla muhtar pusulası çıktı. Üstelik tasnif esnasında belirlenenler ayrıldığı halde abartılı bir fazlalıktı. Sandık görevlileri doğal olarak fazla sayısı kadar muhtarlık oy pusulasını yazılı kısımları görmeden rastgele seçerek sayım harici tuttu. Ancak bu yıllarca gördüğümüz kavgayla bazen de ölümle sonuçlanan olayların ateşleyicisi ve hakkaniyetten uzak. Çünkü muhtarların kapalı kabin içerisine koydukları pusulalar standart ölçü ve yazı tipinde değil. Kabine oy kullanmaya giriyorsunuz bakıyorsunuz sizin oy vereceğiniz muhtarın pusulası bitmiş ya da diğer adayın taraftarları tarafından ortadan yok edilmiş. Sizde kime oy vereceğinizi belli etmemek için ilgili muhtar adayının pusulası olmadığını çekiniyor söylemiyorsunuz (zira bazı nedenlerden çekindiğiniz aday ya da herhangi bir siyasal partiye yakın olduğunu hissettirmiş ya da beyan etmiş vaziyette). Muhtar için oy kullanmıyorsunuz ya da görmediğiniz için önemsemiyorsunuz. Daha da vahimi pusulalar standart olmadığından fazla muhtar pusulası rasgele seçilirken farklılıkları alenen görünen pusulayı sayım dışı bırakırken hep aynı adayın pusulasını seçme ihtimaliniz ya da varsa art niyetiniz ortaya çıkabilir. Hele bunun kıyasıya çekişilen mahalle ve köylerdeki çekişme ve süreci düşünürsek insanların bir birine düşmesini çok iyi anlayabiliriz. Çözüme gelince nasıl belediye başkanı ve meclis üyeleri için birleşik oy pusulası oluşturuluyorsa. Her mahalle ve köydeki muhtar adayları ilçe seçim kurullarına diğer yerel yönetici adayları gibi belirli bir vakte kadar aza listeleriyle başvurmalıdırlar. Ve süreç sonun da tüm muhtar adayları tek bir oy pusulasında ve sadece Muhtar adaylarının isimleri yazan birleşik oy pusulası o mahalle ve köy seçmen sayısı kadar basılarak ilgili sandıklara gönderilir. Ve sandık görevlileri de diğer birleşik oy pusulaları ile beraber muhtarlık birleşik oy pusulasını vatandaşa verir. Vatandaş da elindeki tercih mührünü istediği muhtar adayının isminin altına basar. Böylece fazla oy pusulası derdinden hilelerden şaibelerden gerçekten vatandaşın tercihi ile seçilen muhtarlar ortaya çıkar.
Bu şekilde seçilen muhtarlarda şaibe söylentilerinden kurtulur. Dahası ölümle sonuçlanan kavgalar da bitmiş en azından azalmış olur. Halkın gerçek tercihi muhtarlık düzeyinde bile gerçekleşir. Muhtarlara, muhtar derneklerine ve seçim işlerinden sorumlu olanlara çağrımdır.
