Geçen sene güz kurağı yaşayınca Çanakkale, arılar kışa zayıf girdi.
Geçen sene güz kurağı yaşayınca Çanakkale, arılar kışa zayıf girdi. Bu sene yağmurlar zamanında geldi ve kışlakta arılar daha güvenli kışlayacak.
Türkiye’nin iklim çeşitliliği beraberinde bitki örtüsü zenginliğini getirmektedir. Hemen her bölgenin iklim ve toprak özelliklerine göre farklı bitki türleri vardır. Bitki örtüsüne bağlı olarak bahar balı, yayla balı, ayçiçeği balı, kestane balı, çam balı, püren balı, hayıt balı gibi isimlerle anılan ballar üretilir. Her ne kadar bitki türüne atfen isim verilse de arıların nakline bağlı olarak saf kestane veya çam balı üretmek zordur. Sadece çamın veya kestanenin oranı fazladır. Aynı dönemde başka çiçekli bitkiler de bulunmaktadır bitki örtüsünde.
Çanakkale arı kışlatmak için mükemmel bir bitki örtüsüne sahiptir. Özellikle Lapseki-Biga, Çanakkale-Bayramiç, Çan-Yenice arası sahip olduğu kuşkonmaz, andız otu, püren ve dağ çileğiyle (davulgu) arının kışlatılması için ideal polen kaynaklarıdır mevsimsel olarak.
Yörede ayçiçeği ve ardından çama götürülen arılar, Ekim ayı sonuna kadar koloni varlığı olarak iyice zayıf düşmektedir. Ekim-Kasım ayları arının henüz kış salkımı oluşturmadığı, uygun havalarda polen için dışarıya çıktığı dönemdir. Arılar henüz çamda iken açan kuşkonmaz ve ardız otu havalar iyi olduğu için bol polen kaynağı sağlar. Ardından mor çiçekli püren tam çiçeklenme dönemine girmektedir. Arı pürenden hem polen hem de nektar almaktadır. Çamda bal akımı devam ederken, yeterince yumurta bırakamayan ana arı pürende bol miktarda yumurta bırakmakta ve koloni yeniden güçlenmektedir. Kışa genç arılarla giren koloni, kışı rahat geçirmekte ve bahara sağlıklı çıkmaktadır.
Püren bazı yıllarda sağım yapacak kadar bal vermektedir. Yağmurun erken yağdığı yıllarda püren iyi gelişmekte ve balözü üretimi yüksek olmaktadır. Ancak, arıların çamdan erken getirilmesi gerekir. Püren balı koyu kıvamlı, antioksidan özellikleri yüksek olup bazı hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır.
Kasım ortalarından itibaren dağ çileği çiçek açmaktadır. Püreni izleyen çiçeklenme arıların polen ve nektar çekimini uzatmaktadır. Ancak, dağ çileğinden çekilen balözü balı acılaştırmaktadır. Zaten bu mevsimde bal sağımı yapmak zordur. Sağmamak daha iyidir. Bal fazla ise, sırlı peteklerle boş petekleri değiştirmek daha doğrudur. Kovam içi sıcaklığı etkilemeyecek şekilde kolonileri ballı bırakmakta yarar vardır. Bu dönemden sonra kış salkımı oluşturan koloni, şubat ayı başlarında salkımı bozmaktadır. Yıllık otların yeni gelişmeye başladığı bu dönemde beyaz ve krem renkli çiçek açan püren tam çiçeklenme dönemine girmektedir. Ardından yine bir dağ çileği türü olan sandal ağacı çiçeklenmekte ve erken ilkbaharda arılar için mükemmel bir polen kaynağı oluşturmaktadır.
Arıları püren ve davulgu bitki örtüsünün yoğun olduğu alanlarda kışlatmak, kolonilerin hem kışa güçlü ve yedek besinle girmesini, hem de erken ilkbaharda hızlı gelişmesini sağlamaktadır. Bu alanların muhafaza edilmesi, arıcılık için korunma altına alınması gerekmektedir.
Bölgenin avantajı bitki örtüsüdür. Koloni varlığını destekleyen, kış ve bahar bakımlarında şeker ve kek kullanımını ortadan kaldıran bir bitki örtüsü, bal üretim maliyetlerini de düşürmektedir. Bunun için sevk ve idareye uygun arılıklar oluşturulmalı ve arıcılara tahsisi yapılmalıdır.