Süt birçok kişi için temel besin kaynağı kabul edilir ve birçok kişi günlük beslenme rutinleri içinde süt tüketimine yer vermeye çalışır. Süt fazla tüketildiğinde veya bazı sağlık sorunlarına sahip bireylerde çeşitli sorunlara neden alabilecek bir besindir.
Yüksek oranda doymuş yağ içeren sütler bireylerin kolesterol değerlerinde yükselmelere, laktoz intoleransına sahip bireylerde sindirim sorunlarına, mide rahatsızlıklarına ve akne soruları gibi sorunlara sebep olabilir.
Süt tüketimi hakkında yapılan bazı araştırmalar sütün kemik sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceğini göstermiştir. Bu yüzden süt tüketirken bilinçli olmak ve dengeli tüketmek bireylerin sağlık durumlarını koruyabilmeleri açısından önemli bir adım olabilir.
Sütün Zararları Nelerdir?
Süt besleyici özellikleri nedeniyle birçok kişi için önemli sayılan besin kaynaklarındandır. Ancak aşırı miktarda tüketildiğinde sütün zararları olabilir. Bu zararlar kişinin genetik yapısına sağlık durumlarına ve yaşam tarzlarına göre değişiklik gösterebilir. Sütün zararlı etkilerinden kısaca şu şekilde bahsedebiliriz:
• Süt alerjisi olan bireylerde süt tüketimi ciddi alerjik sorunlara yol açabilir. Deri döküntüleri, kaşıntı, nefes darlığı ve anafilaksi gibi hayati tehlike arz eden durumlar yaşanabilir.
• Laktoz intoleransı olan kişilerde sindirim sorunlarına neden olabilir. Laktoz intoleransı laktoz enziminin yetersiz üretildiği veya işlev görmediği durumlarda süt şekerini sindirememe durumudur. Vücut bu laktozu sindiremediğinde karın ağrısı, şişkinlik, gaz ve ishal gibi sindirim problemlerine neden olur.
• Süt ve süt ürünleri yüksek oranda doymuş yağ içerdikleri için kolesterol seviyesinin yükselmesine neden olabilir. Özellikle tam yağlı süt ürünleri kalp-damar hastalıkları riskini artırabilir.
• Kemik sağlığını desteklemesiyle bilinen süt, aşırı tüketildiğinde kemik sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Bu durumun nedeni süt içerisinde bulunan proteinin kalsiyum emilimini azaltması ve vücutta asidik bir ortam oluşturmasıdır. Bu asidik ortam kemiklerden kalsiyumun çekilmesine neden olarak uzun vadede osteoporoz riskini artırabilir.
• Sütte bulunan şekerler insülin direncini artırabilir. Bu durum uzun vadede tip 2 diyabet riski oluşturur.
• Süt akne oluşumuna sebep olabilir. İçinde bulunan yağ ve hormonal özellikler ciltteki yağ üretimini artırarak akne oluşumunu destekleyebilir.
• Süt yüksek kalorili bir üründür. Aşırı tüketildiğinde obezite riskini, artırabilir.Obezite bir dizi sağlık sorununa yol açan bir faktördür.
• Süt işlenirken bulaşıcı hastalıkların yayılma riski vardır. Hijyen unsurlarına dikkat edilmiş bir ortamda ve güvenli bir işlenme sürecinden geçmesi önemlidir.
Yetişkinlerde Süt İçmek Zararlı Mıdır?
Yetişkinlerde süt içmenin zararları çok fazla gözlenmese de bireyin sağlık durumu ve beslenme alışkanlıklarına göre bu durum değişiklik gösterebilir. Bazı yetişkinlerde süt rahatlıkla tüketilebilirken bazılarında çeşitli semptomlar ortaya çıkabilir. Süt bebeklik döneminin ana besin kaynağıdır.
Bebeklik dönemi bittikten sonra yetişkin bireylerde artık süt tüketimine ihtiyaç duyulmaz. Sütü sindirmeye yardımcı olan laktoz enzimi yetişkinliğe doğru azalmaya başlar. Bu yüzden yetişkinler laktozu sindirememeye başlar. Bu sindirim sorunuyla birlikte çeşitli zararlı etkiler görülebilir.
Yetişkinlerde süt içmenin zararları şişkinlik, ishal, gaz, karın ağrısı gibi sindirim sorunları ve süt mide asidinde artışa sebep olacağından reflü, mide ekşimesi, mide ülseri, gastrit gibi mide rahatsızlıkları olarak kendini gösterebilir.
Çocuklarda Süt İçmek Zararlı mıdır?
Çocukların süt içmesi sağlıklı bir beslenme alışkanlığı olarak kabul edilir. Süt içeriği gereği büyümeyi ve gelişimi destekleyen besin maddelerine sahiptir. Çocuklarda sütün zararları bireysel faktörlere bağlıdır.
Süt çocuklarda laktoz intoleransına neden olabilir, alerji yapabilir ve obezite riskini artırabilir. Bunun yanında süt içeriğinde bulunan kalsiyum ve fosfor çocukların sağlıklı bir diş gelişimi için önemlidir. Ancak aşırı şeker içeren sütler ve süt içtikten sonra ağız hijyenine dikkat edilmemesi gibi nedenlerden dolayı çocuklarda diş çürüklerine neden olabilir.
İnek Sütü ve Keçi Sütü Arasında Bir Fark Var mı?
İnek sütü ve keçi sütü iki farklı hayvan türünden elde edilen süt türleridir. Temel olarak aynı besin maddelerini içerseler de bazı farklara sahiptirler. İnek sütü zararları ve keçi sütünün zararları besin bileşenlerine göre farklılık gösterir. Örneğin, inek sütü daha yüksek oranda kaizen denilen proteine sahiptir ve daha fazla süt şekerine sahip laktoz içerir.
Keçi sütünde ise daha yüksek oranda yağ olmasına karşın laktoz oranı daha düşüktür. İnek sütü zararları olarak alerjik reaksiyonları saymıştık. İnek sütü alerjisi çok daha yaygındır ve birçok insanda bu süte karşı duyarlılık bulunur. Keçi sütü ise inek sütüne göre daha hafif alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Ancak bu süt türüne karşı alerjisi olan insanlar da vardır.
Her birey farklıdır. Bu yüzden farklı süt türlerine göre çeşitli reaksiyonlar gösterilebilir. Keçi sütünün zararları da tıpkı inek sütü gibi etkiler gösterebilir. Keçi sütü alternatif bir süt kaynağı olarak düşünülüyorsa inek sütü gibi bu süt de dengeli bir şekilde tüketilmelidir.
Süt Ürünlerini Bırakırsak Ne Olur?
Sütün zararları süt ürünlerinin aşırı tüketilmesi sonucu ortaya çıkar. Sütün zararları ve yan etkilerinden korunmak isteyenler süt ve süt ürünlerini hayatından tamamen çıkarmayı düşünebilir. Süt ürünlerini bırakmak kişiden kişiye göre değişen sonuçlara neden olabilir. Süt ürünleri kalsiyum açısından zengin içeceklerdendir.
Süt ürünlerini bırakmak kalsiyum eksikliğine neden olabilir ve bu durum da osteoporoz riskini artırabilir. Sütler yüksek oranda faydalı proteinlere sahiptir. Bu ürünleri bırakmak protein alımını düşüreceği için protein eksikliği çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Süt, B12 vitamini, A vitamini ve riboflavin gibi birçok vitamini içerir.
Sütü bırakmak bu vitaminlerin eksikliğine neden olabilir ve bu da enerji üretimi, hücresel işlevler ve görme sağlığı gibi birçok sürecin sağlıksız bir şekilde işlemesine neden olabilir.
Sütün Zararları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
GECE YATMADAN SÜT İÇMEK ZARARLI MIDIR?
Gece yatmadan önce süt içmek birçok kişi için rahatlatıcı bir alışkanlık olabilir ve bazı kişilerde uykuya geçişi destekleyebilir. Süt içeriğinde bulunan triptofan adlı amino asit sayesinde vücut melatonin üretimini artırabilir ve kişi uykuya daha rahat dalabilir.
Ancak bazı bireylerde süt içmenin hemen ardından idrara çıkma ihtiyacı gözlemlenebilir. Bu durum da uykuya geçişte olumsuz bir etki oluşturabilir. Gece yatmadan önce süt içmenin zararları genellikle gözlenmemiştir. Ama bu durum kişiden kişiye bağlı olarak değişebilir.
BALLI SÜT ZARARLI MIDIR?
Ballı sütün zararları bal ve süt bir arada dengesiz bir şekilde tüketilmesi sonucu ortaya çıkabilir. Bal ve süt bir arda tüketildiğinde ballı sütün zararları ve yan etkilerini göremeyiz. Ancak yine ballı sütün zararları etkisinden korunmak için dikkat edilmesi gereken birkaç nokta vardır. Sıcak süt ve balın bir arada tüketilmesi sindirimi kolaylaştırabilir. Ancak sıcak süt mide rahatsızlıklarına yol açabilir.
Bal doğal içeriği gereği bağışıklık sistemini destekler. Ancak balın içerisinde bulunan botulizm bakterisinin riskleri nedeniyle bir yaşın altındaki bebeklere bal verilmemelidir. Bal içeriğinde bulunan karbonhidratlar nedeniyle kan şekerini etkileyebilir.
Bu yüzden şeker metabolizması sorunu olanlar bal konusunda dikkatli olmalıdır. Bal veya süt alerjisi olan bireylerde bu durum alerjik etkilere neden olabilir. Bu yüzden alerji durumu olan kişiler bu durumu dikkate almalıdır.
Kaynak: Medicalpark
