Ekinezya çayı özellikle grip ve soğuk algınlığı gibi çeşitli üst solunum yolu rahatsızlıklarının önüne geçmek ve bu rahatsızlıkların daha hızlı iyileşmesi için fayda sağlayabilir.
Ekinezya çayı bağışıklık direncinin artırılması, enflamasyonun azaltılması, kan şekeri seviyelerinin kontrol altına alınması gibi daha birçok sağlık koşulu için faydalı olabilir. Ekinezya çayı ayrıca antioksidan özellikler yönünden de zengindir. Ekinezya çayında bulunan antioksidan bileşikler, vücudu dışarıdan gelebilecek zararlı maddelere karşı koruyabilir. Yazının devamını takip ederek ekinezya çayı faydaları hakkında daha kapsamlı bilgilere sahip olabilirsiniz.
Ekinezya Çayı Nedir?
Ekinezya, asteraceae familyasına ait olan mor koni isimli çiçekten elde edilen popüler bir bitkidir. Anavatanı Kuzey Amerika olan ekinezya, ülkemizde de yetiştirilir. Ekinezya bitkisi 9 farklı türde bulunur, ancak çay olarak echinacea purpurea ve echinacea angustifolia türleri kullanılır.
Ekinezya takviyeleri pastil, şurup, boğaz spreyi, krem gibi çeşitli formlarda veya aromatik içeceklerde kullanılsa da çay formu popülasyonu daha yüksektir.
Ekinezya çayının faydalarını merak eden kişiler ‘‘Ekinezya çayı ne işe yarar?’’ sorusunu sorabilir. Ekinezya çayı özellikle soğuk algınlığı ve grip gibi üst solunum yolu rahatsızlara karşı bağışıklık güçlendirici olarak etkili doğal bir içecek olarak bilinir. 2000 yılında yapılan bir çalışma ekinezya çayı içmenin grip ve benzeri rahatsızlarda iyileşme süresini kısaltabileceğini belirtmiştir.
Ekinezya Çayı Faydaları Nelerdir?
Ekinezya bitkisinde sağlık açısından faydalı olan kafeik asit, alkaloidler, fenolik asitler, rosmarinik asit gibi önemli kimyasal maddeler bulunur. Bitkide bulunan özellikle polisakkarit ve glikoprotein isimli 2 maddenin bağışıklık sisteminini güçlendirici ve çeşitli hastalıklara karşı vücut direncini artırıcı etkileri vardır. Genel olarak ekinezya çayının faydaları şu şekilde belirtilebilir:
YÜKSEK ANTİOKSİDAN ETKİ
Ekinezya çayı antioksidan görevi gören bileşikler içerir. Antioksidanlar kalp hastalıkları, diyabet ve çeşitli kronik hastalıklarla ilişkili olabilen oksidatif strese karşı koruma sağlayabilir. Ekinezyanın antioksidan etkilerinden yararlanmak için bitkinin yaprak kısımlarının yerine kök veya çiçek kısımlarının kullanılması daha faydalı olabilir.
BAĞIŞIKLIK DİRENCİNİ ARTIRMA
Ekinezya çayı bilinen en iyi bağışık direnci artırıcı bitkisel içecekler arasında yer alabilir. Ekinezya üzerinde yapılan birçok araştırma bitkinin virüs veya bakteri kaynaklı hastalıklarla savaşabileceğini ortaya koymuştur. Düzenli olarak ekinezya çayı tüketen kişilerin grip gibi bulaşıcı hastalıklara karşı daha az yakalandığı düşünülür.
İNFLAMASYONUN AZALTILMASI
Ekinezya çayındaki antienflamatuar özellikler vücutta fazla olan iltihaplanma problemine iyi gelebilir. Aşırı iltihaplanma enfeksiyonlar, ağrı, ödem, kronik hastalıklar, hafıza sorunları ve cilt yaralarının geç iyileşmesi gibi sorunlara yol açabilir. Ekinezya çayı aşırı iltihaplanmaya bağlı olabilecek birçok hastalığın iyileşme sürecine katkı sağlayabilir.
KAN ŞEKERİ SEVİYELERİNİ DENGELEME
Yüksek kan şekeri seviyeleri başta tip 2 diyabet olmak üzere kalp hastalıkları gibi ciddi hastalıkların riskini artırabilir. Ekinezya bitkisi üzerinde yapılan testlerde bitkiyi çay formu veya gıdalarla birlikte almanın yüksek kan şekeri değerlerini düşürebileceği belirtilmiştir. Ekinezya çayı tüketimi ile kan değerlerinin kontrol altına alınması ve insülin duyarlılığının iyileştirilmesine katkı sağlanabilir.
KANSER RİSKİNİ AZALTMA
Ekinezya çayında bulunan purpurea ve kikorik asit gibi doğal bileşikler kanser hücrelerinin büyümesinin durdurulmasına veya tamamen yok edilmesine katkı sağlayabilir. Ekinezya preparatları üzerinde yapılan test tüpü çalışmaları özellikle pankreas ve kolon kanseri gibi kanser hücrelerinin kontrollü yok edilme sürecine katkı sağlayabileceğini bildirmiştir.
STRES VE KAYGIYI AZALTMA
Ekinezyada bulunan alkamidler, rosmarinik asit ve kafeik asit gibi bileşikler günlük stres faktörlerini baskılayabilir ve kaygı duygularını azaltabilir. Bilimsel bir çalışma 7 gün boyunca günde 2 kez çay formu gibi ekinezya preparatı tüketmenin kaygının azaltılmasında ve genel ruh sağlığının iyileşmesinde önemli katkısı olabileceğini ortaya koymuştur.
Yukarıda ekinezya bitkisinden yapılan çayın potansiyel sağlık yararlarından bahsedilmiştir. Ekinezya çayının faydaları birçok bilimsel araştırmaya dayalı olsa da herhangi bir bitkisel takviyede olduğu gibi ekinezya çayının da hastalıkları önleme ve tedavi etme özelliği yoktur.
Ekinezya Çayı Nasıl Demlenir?
Ekinezya çayını demlemek günlük beslenme rutininde sıkça tüketilen siyah çayı demlemek gibidir. ‘‘Ekinezya çayı nasıl yapılır?’’ sorusunun cevabı ise aşağıda gibi belirtilmiştir:
· Ekinezya çayı için ilk olarak bitkinin yaprak, çiçek veya kök kısımları kurutulabilir veya hazır satın alınabilir.
· Ortalama olarak 1 fincana denk gelecek şekilde 200 ml. kaynamış su hazırlanır.
· Sıcak suya 1-2 çay kaşığı kurutulmuş ekinezya eklenir ve bitki özlerinin suya geçmesi için birkaç dakika demlenmeye bırakılır.
· Demlenen çay bir çay süzgeçi yardımıyla başka bir fincana süzülür.
· Hazırlanan ekinezya çayı sıcak veya soğuk olarak tüketilebilir.
Ekinezya çayı genellikle sade olarak tüketilse de, kişisel tercihlere bağlı olarak limon, bal veya tatlandırıcı katılarak da içilebilir.
Çocuklar Ekinezya Çayı Tüketebilir mi?
Ebeveynler çocuklarına ekinezya çayını çoğunlukla bağışıklık sisteminin desteklenmesi amacıyla verebilir. Çocukların ekinezya çayı tüketmesi özellikle soğuk algınlığı durumunda semptomları hafifletebilir ve hastalık süresini kısaltabilir. Ekinezya çayı, çocuklara ortalama olarak 2 yaşından itibaren bal ile tatlandırılıp verilebilir. Ancak ekinezya çayının çocuklar üzerinde yapılan çalışmaları sınırlı olduğundan kullanım süresi ve dozaj konusunda bir doktora danışmak önemlidir.
Ekinezya Çayı Kimler Kullanamaz?
Ekinezya çayı sağlık açısından çeşitli faydalar sağlayabilir ve belirli doz ile sürede tüketilmesi güvenli kabul edilir. Ancak ekinezya çayı bazı özel durumu ya da sağlık koşulları olan kişiler için risk teşkil edebilir ve kullanmaları tavsiye edilmez. Ekinezya çayının kullanılmaması gereken durumlar şu şekilde belirtilebilir:
· Tüberküloz hastaları
· Astım ve alerjik hastalığı bulunanlar
· HIV, AIDS hastaları
· Bazı otoimmun hastalığı olanlar
· Kanser tedavisi gibi bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç kullananlar
· Hamile ve emziren kadınlar
· 2 yaşından küçük çocuklar
Yukarıda bahsedilen maddelerde olduğu gibi bazı özel durumları olan kişilerin ekinezya çayı da dahil olmak üzere herhangi bir bitki çayının kullanmadan önce mutlaka bir doktor önerisi almalar gerekir.
Sık Sorulan Sorular
Ekinezya çayının faydaları ve kullanımıyla ilgili diğek merak edilen diğer sorular aşağıdaki gibidir:
EKİNEZYA ÇAYI ADET SÖKTÜRÜR MÜ?
Ekinezya çayının doğrudan adet söktürücü özelliği yoktur. Ancak ekinezya çayı tüketimi adet döneminde görülen sancıların azaltılmasına ve yine bu dönemde meydana gelen olumsuz ruh hali değişikliklerinin azaltılmasına katkı sağlayabilir.
EKİNEZYA ÇAYI NE KADAR TÜKETİLİR?
Ekinezya çayının ne kadar tüketilmesi gerektiği hakkında net bir dozaj bulunmaz ve tüketim miktarı kullanım amacına göre değişebilir. Örneğin, grip, soğuk algınlığı gibi durumlarda birkaç gün boyunca günde 2-3 fincan ekinezya çayı içilirken genel sağlığı korumak için aralıklı olarak günde 1 fincan tüketilebilir.
EKİNEZYA ÇAYI ALERJİ YAPAR MI?
Ekinezya çayı çok sık görülmemekle birlikte papatya familyasına karşı duyarlılığı olan kişilerde bazı alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Yaygın görülen alerjik reaksiyonlar ise deri döküntüleri ve hafif sindirim sorunlarıdır. Bazı nadir durumlarda ise şişme, kurdeşen ve anafilaksi gibi ciddi semptomlar ortaya çıkabilir.
EKİNEZYA ÇAYI KİLO VERDİRİR Mİ?
Ekinezya çayı tek başına kilo vermeye spesifik bir etki yaratmaz, ancak bu sürece katkı sağlayabilir. Ekinezya çayındaki bazı bileşenler insülin duyarlılığını iyileştirerek diyette meydana gelebilecek ani kan şekeri düşmesinin önüne geçebilir ve genel sağlığı koruyabilir.
Kaynak: Medicalpark
