Bu şikayetleri iyileştirebilmek için uygulanan çeşitli tedavi yöntemleri bulunur. Bunlardan biri de dolgudur. Dolgu dişteki boşlukların doldurulması ile yapılır.
Dolgunun altın, amalgam, porselen gibi birden fazla türü bulunur. Amalgam, dolgu alaşımın civa ile karıştırılması ile elde edilir. Güçlü ve uzun süre kalıcı olmasının yanı sıra düşük maliyetli olması sıklıkla tercih edilmesinin nedenlerindendir.
Dolgu Nedir?
Ağız ve hijyen sağlığına dikkat edilmediği, çok şekerli gıdaların tüketildiği durumlarda artan bakteriler dişte asit oluşumuna ve diş yüzeyindeki mineralleri çözerek çürük oluşumuna neden olabilir. Bu durumda uygulanan birkaç tedavi seçeneği bulunur, bunlardan biri de dolgudur.
Diş dolguları, diş mineral kaybının onarılmasını ve yapay etkilerle dişin sağlıklı haline getirilmesini amaçlar. Diş çürüklerinde yoğun olarak tercih edilmekle birlikte dişte çatlak veya kırık meydana geldiğine de boşluğu kapatmak amacıyla uygulanabilir. Dolgular kullanıldığı malzemeye göre birbirinden ayrılır. Altın, porselen, amalgam gibi malzemelerden yapılmış olabilir. Hepsinin birbirine göre avantaj ve dezavantajları bulunur. Örneğin altın daha uzun süre dayansa da diğerlerine göre pahalı ve görsel olarak dikkat çekmesi nedeniyle herkes tarafından tercih edilemeyebilir. Diş hekiminiz tedavinizi planlarken hangi dolgunun sizin için daha uygun olduğuna karar verecektir.
Amalgam Dolgu Nedir?
Amalgam dolgu, dişin çürümesi ile meydana gelen boşlukları doldurmak için kullanılan bir diş dolgusudur ve bir tür karışımdır. Bu karışımın içerisinde civa, gümüş, kalay ve bakır bulunur. Ağırlığının yaklaşık olarak yarısı elementel civadan oluşur. Tercih edilen civa kimyasal özellikleri nedeniyle diğer malzemeler (gümüş, bakır ve kalay) ile reaksiyona girer ve birbirine bağlanarak amalgamı oluşturur. Amalgam dolgular renk benzerliği nedeniyle gümüş dolgu olarak da bilinir. Ancak bu ifade dolgunun tamamen gümüşten oluştuğu anlamını verdiği için çok da doğru bir kullanım değildir.
Amalgam Dolgu Nasıl Yapılır?
Tüm dolgularda olduğu gibi amalgam dolgu yerleştirilmeden önce çürük olan bölge temizlenir. Ardından dolguya uygun olacak şekilde diş boşluğu şekillendirilir. Diş hekimi uygun koşullar altında, kapsüllenmiş toz formunda bulunan hazır alaşımı sıvı formdaki civa ile karıştırarak amalgam macun elde eder. Hazırlanan yumuşak amalgam önceden oyulmuş diş boşluğuna yerleştirilir. Gerekli şekillendirmeler yapıldıktan sonra dolgu hızla sertleşmeye başlar ve en sonunda sağlam sert bir yapı oluşturur.
Amalgam Dolgunun Avantajları
Dolgunun birden fazla türü bulunur. Her dolgunun birtakım avantaj ve dezavantajları bulunabilir. Diş hekiminiz tüm bunları göz önünde bulundurarak sizin için uygun olan tedaviyi uygulayacaktır. Amalgam dolgunun avantajları şunlardır:
*Sert ve güçlü bir yapıya sahip olduğu için kırılma riski düşüktür.
*Diğer dolgularla kıyaslandığında daha uzun süre dayanır.
*Çürük oluşma riski daha yüksek olan ya da çürüğün büyük bir parçayı kapsadığı dişlerde ve reçine gibi diğer malzemelerin dişe bağlanmasının zor olduğu durumlar için iyi bir tercihtir.
*Uygun maliyetlidir. Dolgular arasında en ucuz olanıdır.
*150 yılı aşkın süredir tüm dünyada kullanılır. Uzun zamandır kullanılması nedeniyle birçok hasta deneyimi ve olumsuz geri dönüşlerin değerlendirilebileceği bir bilgi birikiminin olması yaygın olarak tercih edilmesini sağlar.
Amalgam Dolgunun Dezavantajları
Amalgam uzun yıllardır diş hekimleri tarafından dolgu tedavisinde kullanılır. Günümüzde de en çok kullanılan dolgu türlerinden biridir. Diş hekimleri tarafından çoğunlukla daha ciddi boyutlardaki çürüklerde tercih edilir. Amalgam dolgunun şu ana kadar sağlık üzerinde bilinen olumsuz bir etkisi olmasa da içeriğindeki civa bazı soru işaretlerine neden olabilir. Amalgam dolgunun dezavantajları şunlardır:
*Elementel civa içerimesi amalgam dolgunun dezavantajları arasında değerlendirilir. Uygulama sırasında açığa çıkan civa buharı solunur ve akciğerlerde absorbe edilir. Bu metale yüksek düzeyde maruz kalmak beyin ve böbreklerde olumsuz etkilere neden olabilir. Her ne kadar yapılan araştırmalarda bu buharı solumanın genel popülasyonda herhangi bir sağlık sorununa neden olmadığı bulunmuş olsa da daha duyarlı olan gruplar şu şekilde listenebilir:
*Böbrek hastalığı olan kişiler
*Amalgam dolgu içerisindeki herhangi bir maddeye alerjisi olan kişiler
*Önceden nörolojik hastalığı olan kişiler
*Hamile ve emziren anneler üzerinde yapılan çok fazla klinik çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle bebek veya anne üzerinde uzun vadeli sağlık sonuçları ile ilgili bir şey söylemek zordur. Bu nedenle altı yaşından küçük çocuklar da dahil olmak üzere bu kişilerde kullanımı diş hekiminin kararına bırakılabilir.
*Diş ile biyolojik uyumsuzluk gösterme ihtimali bulunur.
*Rengi koyu olduğu için dikkat çekici olabilir. Konuşma, gülme hapşırma gibi durumlarda gözükmesi kişiyi rahatsız edebilir.
Amalgam Dolgu Zehirlenmesinin Belirtileri Nelerdir?
Sağlıklı bir insanın amalgam dolgudan zehirlenmesi pek mümkün olmasa da civa zehirlenmesi sonucunda görülen bazı belirtiler şunlardır:
*Ateş
*Güç kaybı
*Kas ağrıları
*Baş ağrısı
*Kaslarda meydana gelen kısa süreli kasılmalar sonucu görülen hareket bozuklukları
*Görme bozuklukları
*Ağızda metal tat
*Unutkanlık
*Mide bulantısı
*Kusma
*İshal
*Karın krampları
Amalgam Dolgu Sökümü
Amalgam dolgu günümüzde yaygın olarak tercih edilir. Sert yapısı sayesinde kalıcıdır ve uzun süre kullanılabilir. Çoğunlukla daha büyük boyuttaki çürüklerin tedavisinde kullanılır. Bu nedenle amalgam dolgu sökümü aslında pek de önerilen bir durum değildir. Aksi takdirde daha büyük bir boşluk oluşabilir.
Amalgam dolgu sökümü uygulaması SMART (Güvenli Cıva Amalgam Çıkarma Tekniği) protokolü olarak bilinir. Bu protokol söküm sırasında açığa çıkan civa gazına maruziyeti en aza indirmek için gerekli güvenlik önlemlerine uymayı içerir. Bunun yanı sıra hekim için özel ve gerekli ekipman ile hasta için koruyucu önlük temin edilir. İşlem özel hava filtreleme ekipmanına sahip bir odada gerçekleştirilir. Amalgam dolgu sökümü, diş hekiminin detaylı muayene ve değerlendirmeleri sonrası uygun gördüğü nadir durumlarda uygulanır.
Sık Sorulan Sorular
DİŞ AMALGAMINDA NEDEN CIVA KULLANILIR?
Amalgam dolgunun yarısı civadan oluşurken kalan yarısı gümüş, kalay ve bakır elementlerinin toz halinden meydana gelir. Toz halindeki alaşım civa ile birleşerek sert ve dayanıklı bir dolgu yapısını meydana getirir. Bu nedenle istenilen sertlikteki maddenin oluşumu için karışıma civa eklenmesi şarttır. Oda sıcaklığında alaşım ile iyi bağlanan bir sıvı olması civanın tercih edilmesinin bir nedenidir.
AMALGAM DOLGU ZARARLI MI?
Dolgu türleri arasında birinin diğerine göre farklı avantaj ve dezavantajları bulunabilir. Amalgam dolgu, uzun zamandır uygulanması ve güçlü yapısına rağmen düşük maliyetli olması ile iyi bir seçenek olabilir. Ancak içerisinde bulunan elementel civanın uygulanma sırasında solunum yolu ile vücuda alınması birtakım soru işaretleri oluşturabilir. Ancak bu miktarda civanın şimdiye kadar popülasyonun genelinde bir sağlık sorununa neden olduğuna rastlanmamıştır. Ancak küçük çocuklar ile emziren ve gebe kadınlarda amalgam dolgu hekim kararına bırakılır.
Amalgam dolgu günümüzde diş hekimlerinin de sık tercih ettiği diş dolgularından biridir. Eğer yakın zamanda diş ağrısı veya hassasiyeti yaşadıysanız diş hekimine başvurmanızda fayda vardır.
Kaynak: www.medicalpark.com.tr
