Ancak bu erteleme, kişinin ilerleyen yaşlarda doğurganlık sorunlarıyla karşılaşabilecekleri anlamına gelebilir. Bu nedenle, kadınlar doğurganlıklarını korumak ve ileri yaşlarda anne olma şanslarını artırmak için kullanabilecekleri bir yöntemdir. Yumurta dondurma" veya tıbbi terimiyle "Oosit Kriyoprezervasyon"(Olgunlaşmamış Yumurta Hücresi Dondurulması) kadının kendi sağlıklı yumurta hücrelerini ileride kullanmayı planladığı süreye kadar doktor kontrolünde donanımlı hastane ortamında yaptırdığı işlemdir.
Yumurta Dondurma İşlemi Nedir?
Yumurta dondurma işlemi, kadınların genç yaşlarda ürettikleri sağlıklı yumurtalarını dondurarak ilerleyen yaşlarda kullanmalarına olanak tanıyan bir işlemdir. İşlem sırasında yumurtaların sağlıklı olarak büyümesini teşvik etmek için uzman doktorun belirlediği ilaçlar kullanılır. Sağlıklı büyüyen yumurta hücreleri yumurtalıklardan toplanır ve saklanmak üzere dondurulur. Kişinin istediği tarihte yumurtalar çözülüp, sperm ile birleştirilerek bir embriyo oluşması için işlem yapılır. Bu işlem, özellikle kanser tedavisi gibi yumurtalıklara zarar verebilecek ve tıbbi nedenlerle doğurganlığını kaybetme riski altında olan kadınlar için büyük bir umut kaynağı olabilir. Ayrıca son yıllarda, genç kadınlar kariyerlerini ve diğer kişisel hedeflerini gerçekleştirmek için istedikleri dönemlerde yumurta dondurma işlemine başvurmaktadırlar.
Yumurta Dondurma İşlemi Nasıl Yapılır?
Yumurta dondurma işlemi, kadının üreme hücreleri olan yumurtaları dondurmayı içerir. Yapılan işlem prosedürü:
- Hormonal Uyarım: İlk adım, kişinin yumurtaların olgunlaşmasını teşvik etmek için hormonal ilaçlar kullanılmasıdır. Bu ilaçlar yumurtalıkları uyarmak ve birden fazla yumurta üretmelerini sağlamak için kullanılır.
- Yumurta Toplama (Oosit Aspirasyonu): Yumurtaların olgunlaşması sonrasında, bir cerrahi işlem olan oosit aspirasyonu gerçekleştirilir. Bu işlem sırasında kişiden bir ultrason eşliğinde iğne yardımıyla yumurtalıklarda oluşan olgun yumurtalar toplanır.
- Dondurma: Toplanan sağlıklı yumurtalara daha sonra dondurma işlemi yapılır. Bu, genellikle vitrifikasyon adı verilen bir yöntemle yapılan bir işlemdir. Yumurtalar sıvı nitrojen içeren özel kaplarda çok düşük sıcaklıklarda saklanır.
- Saklama: Dondurulan yumurtalar uzun vadeli saklama için uygun koşullarda saklanır. Kadın, ilerleyen yaşlarda hamile kalmak istediğinde bu yumurtalar kullanılabilir.
- Yeniden İmplantasyon: Kadın, hamile kalmak istediğinde dondurulmuş yumurtaları çözdürme ve rahim içine yeniden implantasyon işlemi için uzman doktor kontrolünde yapılan işlemdir.
Tüp bebek yumurta dondurma işleminde İki türlü yumurta dondurma tekniği kullanılmaktadır.
- Kontrollü yavaş dondurma (slow freezing)
- Ultra hızlı soğutma (vitrifikasyon)
Kimler Yumurta Dondurma İşlemine Uygundur?
Yumurta dondurma işlemi yapılması düşünülen durumlar:
- Tıbbi Nedenler: Kanser tedavisi gibi tıbbi nedenlerle doğurganlığı risk altında olan kadınlar için uygulanabilir.
- İleri Yaş Gebelik İstemi: İleri yaşlarda anne olma isteği olan kadınlar, yumurta dondurma işlemi ile doğurganlık sürelerini uzatabilirler.
- Kariyer ve Eğitim Hedefleri: Kadınlar, kariyerlerini ve eğitimlerini tamamlamak istedikleri dönemlerde yumurta dondurma işlemine başvurabilirler.
Kadınlarda Yumurta Dondurma İçin Gerekli Tıbbi Zorunluluk Halleri Nelerdir?
Kadınlarda yumurta dondurma için tıbbi zorunluluk halleri:
- Kemoterapi, Radyoterapi gibi yumurta hücrelerine zarar veren tedaviler öncesinde dondurma işlemi yapılabilir.
- Üreme fonksiyonlarının kaybedilmesine yol açacak ameliyatlar öncesinde hastanın isteği ile dondurma yapılabilir.
- Düşük over rezervi olup henüz doğurmamış veya aile öyküsünde erken menopoz hikayesi bulunan ve sağlık bakanlığının belirttiği bazı koşullarda üç uzman tabipten oluşan sağlık kurulu raporu ile yaş faktörü dikkate alınmaksızın dondurma işlemi yapılabilir.
Uzman doktor kontrolünde ultrason veya AMH (Anti Müllerian Hormon) testi yapılarak kişilerin yumurtalık rezervi incelenir. Yumurtalık rezervinin yüksek olması, bir kadının yumurtalıklarında daha fazla ve kaliteli foliküller bulunduğunu ve dolayısıyla hamilelik şansının yüksek olduğunu gösterebilen bir veridir. Kişinin yumurtalıklarındaki folikül miktarını belirleyen en önemli faktör, kişinin işlem için başvurduğu zamanki yaşıdır. Yaş ilerledikçe, özellikle 35 yaşından sonra, folikül sayısı ve kalitesi azalmaya başlar ve bu azalma 40 yaşından sonra daha da hızlanabilir. Yumurtanın yaşlanması, kişinin hamileliğinin gerçekleştirmesini zorlaştırabilir.
Yumurta Dondurma İşleminin Avantajları Nelerdir?
Yumurta dondurma işleminin en büyük avantajı birçok farklı nedenle evliliği ertelenmiş veya iş hayatında kariyer hedefleri nedeniyle bebek sahibi olmayı ileriki zamanlara planlamış kadınlar için anne olabilme şansını sürdürmeyi sağlamasıdır. Ayrıca kanser hastası olup kemoterapi ya da radyoterapi nedeniyle yumurtalarını kaybetme riski olan hastalar için anne olabilme şansı sürdürülmektedir.
Yumurta Dondurma İşlemi Güvenli midir?
Yumurta dondurma işlemi genellikle güvenli bir prosedürdür, ancak bazı kadınlarda doğurganlık ilaçlarından kaynaklanan hafif yan etkiler gözlemlenebilir.
Yumurta Dondurma İşlemi Başarı Oranı Nedir?
Kişinin yumurta dondurma işleminin başarı oranı uzman doktorun uygun gördüğü, dondurulan yumurta sayısına ve kullanılan tekniğe göre değişmektedir. Yumurtalarını dondurmak isteyen kadınlardan 35 yaş altında olanların 8-10 adet arası yumurta dondurulması önerilirken, 40 yaş üstünde daha fazla sayıda yumurta dondurulmasına ihtiyaç duyulabilir. Yumurtaların kullanımı istenildiğinde, tüp bebek tedavisinde kullanılabilir. Dondurulma sonrasında yumurtaların kullanımı için çözülmesi işleminde yumurtaların sağ kalım oranları %90-95’ler civarında olabilir.
Yumurta Dondurma İşlemi Kaç Yaşına Kadar Yapılabilir?
Yumurta dondurma işlemi teknik olarak kadının menopoza girene kadar yapılan bir işlem olsa da özellikle 40 yaş üstü kişilerde, 2-3 yumurta dondurma ile yapılan dondurma işlemi ile doğurganlığın koruma altına alınması çok yeterli olmayabilir. Kadınların ilerleyen yaşlarda yumurtaların kromozomal olarak anormal içeriğe sahip olma riski artış göstermektedir. Bu nedenle, uzman doktor tarafından kişinin yaşına göre planlanan tedavi prosedürünün uygulanması önemlidir.
Yumurta Dondurma İşlemi Yaptıran Kadınlar İşlem Sonrası Nelere Dikkat Etmelidirler?
Eğer yumurta toplama işlemi vajinal yoldan yapılırsa, işlem sonrasında hafif kanama görülebilir. Ancak, yumurta toplama işlemi bakire kadınlarda karın bölgesinden yapılırsa, karın ağrısı, kabızlık, ateş, karında sertlik gibi belirtiler gelişebilir. Eğer bu belirtiler hastada görülürse mutlaka bir doktora başvurmaları gerekmektedir. Çünkü karından yumurta toplama işleminin en ciddi komplikasyonu bağırsak rahatsızlıklarıdır. Vajinal yoldan yapılan yumurta toplama işleminde bağırsak yaralanma riski çok düşüktür. Yumurta dondurma işlemi sonrasında hastaların kişisel hijyen için banyo veya duş yaptıklarında ayakta yapmaları, vajina içine su girmesi ve enfeksiyon riskine karşı önemli bir uygulama olabilir.
Yumurta Dondurma Hakkında Sık Sorulan Sorular
Yumurta dondurma işlemi, kadınların doğurganlıklarını korumalarına ve ilerleyen yaşlarda anne olma şanslarını artırmalarına yardımcı olan önemli bir tıbbi gelişmedir.
YUMURTA DONDURMA İŞLEMİ YASAL MI?
Sağlık Bakanlığı’nın 2014 yılında yayınladığı üremeye yardımcı tedavi uygulamaları ve üremeye yardımcı tedavi merkezleri hakkında konulu yönetmelik ile bazı özel koşullarda, doğurganlığının korunması için yumurta dondurulması işlemine izin verilmiştir.
YUMURTA DONDURMA ÜCRETİ NE KADARDIR?
Yumurta dondurma ücreti, yumurtaları dondurma işleminin yöntemine, yapılan merkeze veya hastaneye göre değişebilen bir ücrettir. Yumurtalık dondurma işlemi yüksek teknoloji gerektirdiği için bu konuda yeterli ve donanımlı tüp bebek merkezlerini tercih edilmelidir. Yumurtaları dondurma işlemi sonrası dondurulmuş yumurta hücrelerinin saklaması için yıllık olarak tüp bebek merkezine ödeme yapılabilir.
Yumurta dondurma işlemi bireyin tıbbi ihtiyaçlarına ve kişisel hedeflerine bağlı olarak yapılan bir uygulama olup bu işlem, kadınlara doğurganlık konusunda daha fazla kontrol ve esneklik sağlama potansiyeli sunar. Tıbbi veya kişisel hedeflerine bağlı olarak yumurta dondurma prosedürünü kullanmak isteyen kişi tarafından dondurma işlemi uzman doktor kontrolünde yaptırması önemlidir.
Kaynak: Medicalpark
