19. Madde şunu içeriyor:
“Dernekler, yılsonu itibariyle faaliyetlerini, gelir ve gider işlemlerinin sonuçlarını düzenleyecekleri beyanname ile her yıl Nisan ayı sonuna kadar mülkî idare amirliğine vermekle yükümlüdürler. Beyannamenin düzenlenmesine ilişkin esas ve usuller yönetmelikte düzenlenir.
Gerekli görülen hallerde, derneklerin tüzüklerinde gösterilen amaçlar doğrultusunda faaliyet gösterip göstermedikleri, defterlerini ve kayıtlarını mevzuata uygun olarak tutup tutmadıkları İçişleri Bakanı veya mülkî idare amiri tarafından denetletilebilir. Bu denetimlerde kolluk kuvveti mensupları görevlendirilemez. İçişleri Bakanlığı ve mülkî idare amirlerinin yapacağı denetimler mesai saatleri içerisinde yapılır. Bu denetimler en az yirmidört saat önce derneklere bildirilir.
Denetim sırasında görevli memurlar tarafından istenecek her türlü bilgi, belge ve kayıtların, dernek yetkilileri tarafından gösterilmesi veya verilmesi, yönetim yerleri, müesseseler ve eklentilerine girme isteğinin yerine getirilmesi zorunludur.
Denetim sırasında, suç teşkil eden fiillerin tespit edilmesi hâlinde, mülkî idare amiri durumu derhal Cumhuriyet savcılığına ve derneğe bildirir…”
Bu madde gereği şehirde Valilik, ilçelerde ise Kaymakamlar adına İl Sivil Toplumla İşbirliği Müdürlüğü yetkilileri bu denetimleri sürdürüyor.
Kanununun ilgili maddesine göre dernekler, Yüksek Risk, Orta Risk ve Düşük Risk olarak adlandırılıyor ve bunların 1, 2 ve 3 yılda bir denetlenmesi gerekiyor.
Çanakkale’mizdeki dernekler düşük risk sınıfına girdiğinden 3 yılda bir denetleniyor.
Dernek merkezi varsa dernekte, yoksa Müdürlüğe çağrılarak denetlenen derneklerin İşletme Defteri, Üye Kayıt defteri, Karar Defteri, Evrak Kayıt Defteri gibi tutulması gereken zorunlu evraklarını inceleyen yetkililer, derneklere rehberlik ediyor.
Her yıl Nisan ayının sonunda verilmesi gereken beyannameler için derneklere mesaj veya telefon yoluyla ulaşmaya çalışan yetkililer, bu beyannamelerini Dernek Bilgi Sistemi’ne (ÇABİS) zamanında girmeyenler için cezai işlem yapmak zorunda kalıyorlar.
Şehrimiz merkezinde ve ilçelerinde dernek denetimleri halen sürmekte.
Hasan Sami Er
