İsrail'in Mescid-i Aksa'ya yönelik saldırıları Türkiye’de başta Ankara, İstanbul olmak üzere bir çok şehirde protesto edildi. Tüm Türkiye’de Filistin için selam okunup Filistin’de ki Müslümanlar için dua edildi.
İsrail güvenlik güçlerinin Kudüs'teki Şeyh Cerrah ve Mescid-i Aksa'da Filistinlilere yönelik saldırılarının ardından Gazze'den Batı Kudüs ve Beyt Şems'e Hamas tarafından roket saldırıları düzenlendi. Bu saldırıların ardından İsrail'in demir kubbe güvenlik sistemi devreye girdi. Ardından İsrail tarafından Gazze olmak üzere bit çok Filistin toprağına saldırı düzenlendi. Türkiye’de yaşanan tüm bu olaylar sonrası Ankara'da bir protesto yürüyüşü gerçekleştirildi. Ankara'daki İsrail Büyükelçiliği konutu önüne gelen protestocular burada bir basın açıklaması yaptı. İstanbul, Erzurum, Trabzon, Çanakkale’de de İsrail’in Filistinlilere yönelik saldırıları protesto edildi.
İsrail ve Filistin Gerginliğinin Tarihçesi
İsrail ve Filistinliler arasındaki mücadele dünyada en uzun süren ve patlamaya en yatkın anlaşmazlıklardan birinden kaynaklanıyor. Anlaşmazlığın kökeni, Akdeniz sahiliyle Şeria Nehri arasındaki bölgede hak iddiasına dayanıyor.Son 100 yıl Filistinlilere sömürgecilik, sürgün, askeri işgal ve onu izleyen kendi kaderini tayin etme hakkı mücadelesi getirdi. Kayıpları ve acılarına sebep olarak gördükleri bir ulusla bir arada yaşama yolundaki zorlu arayış da cabası.İsrail'in Yahudileri için ise dünyanın her yanında yüzyıllar süren zulüm ardından atalarının topraklarına geri dönüş, barış ve güvenlik getirmedi. Komşularıyla pek çok kez bölgesel savaşlar yaşadılar.
İsrail-Filistin çatışması, Filistin ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında Filistin topraklarında devam eden silahlı çatışmadır. Başta 1897 Birinci Siyonist Kongresi ve 1917 Balfour Deklarasyonu olmak üzere, Filistin'deki bir Yahudi vatanına ilişkin iddiaların kamuoyuna duyurulması, bölgede erken gerilim yarattı. O zamanlar, Yahudi göçü önemli ölçüde artmasına rağmen, bölgedeki Yahudi nüfusu çok azdı. İngiliz hükümetine "Filistin'de Yahudi halkı için ulusal bir yuva kurulması" için bağlayıcı bir yükümlülük içeren Filistin Mandası'nın kurulması ardından gerilim, Yahudiler ve Araplar arasında çatışmaya dönüştü. Erken çatışmayı çözme girişimleri, 1947 Birleşmiş Milletler Filistin Bölme Planı ve daha geniş Arap-İsrail çatışmasının başlangıcı olan 1947-1949 Filistin savaşıyla sonuçlandı. Mevcut İsrail-Filistin statükosu, 1967 Altı Gün Savaşı'nda İsrail'in Filistin topraklarını işgal etmesiyle başladı.
Uzun vadeli bir barış sürecine rağmen, israilliler ve Filistinliler nihai bir barış anlaşmasına varamadılar. 1993-95 Oslo Anlaşmalarıyla iki devletli çözüme doğru ilerleme sağlandı, ancak bugün Filistinliler, Gazze Şeridi'nde ve Batı Şeria'daki 165 mıntıkada İsrail askeri işgaline maruz kalmaya devam ediyor. Dünya çapında tarihi, kültürel ve dini ilgi alanları açısından zengin bir bölgede yaşanan çatışmanın şiddeti, tarihi haklar, güvenlik sorunları ve insan haklarıyla ilgili çok sayıda uluslararası konferansa konu olmuş ve genel olarak turizmi engelleyen bir faktör olmuştur. israilin yanı sıra (İsrail'in 1948'de kurulmasından sonra) bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını içeren iki devletli bir çözüme aracılık etmek için birçok girişimde bulunuldu. 2007'de, bir dizi ankete göre, hem İsraillilerin hem de Filistinlilerin çoğunluğu, anlaşmazlığı çözmek için iki devletli çözümü başka herhangi bir çözüme tercih etti.
İsrail ve Filistin toplumunda, çatışma çok çeşitli görüş ve görüşler üretiyor. Bu, yalnızca İsrailliler ve Filistinliler arasında değil, aynı zamanda her toplumda var olan derin ayrılıkların altını çiziyor. Çatışmanın bir özelliği, neredeyse tüm süresi boyunca tanık olunan şiddetin düzeyi olmuştur. Mücadele düzenli ordular, paramiliter gruplar, terör hücreleri ve bireyler tarafından yürütülüyor. Her Filistin tarafında da sivil nüfus çok sayıda ölümle sonuçlanan kayıplar orduyla sınırlı değil. Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerin ve İsraillilerin çoğunluğu iki devletli çözümü tercih ettiklerini ifade ettiler. Karşılıklı güvensizlik ve önemli anlaşmazlıklar, karşılıklı güvensizlik gibi temel meselelerde derin. Karşı tarafın nihai bir anlaşmada yükümlülüklerini yerine getirme taahhüdü hakkında şüphecilik. Şu anda doğrudan müzakere yapan iki parti, Benjamin Netanyahu liderliğindeki İsrail hükümeti ve Mahmud Abbas başkanlığındaki Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ). Resmi müzakerelere Amerik Birleşik Devletleri, Rusya, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletlerden oluşan özel bir elçi tarafından temsil edilen Ortadoğu Dörtlüsü (Dörtlü) olarak bilinen uluslararası bir birlik aracılık eder. Arap Birliği, alternatif bir barış planı öneren bir diğer önemli aktör. Arap Ligi'nin kurucu üyesi Mısır, tarihsel olarak kilit bir katılımcı olmuştur. 1988'de Batı Şeria'daki iddiasından vazgeçen ve Kudüs'teki Müslüman kutsal türbelerinde özel bir role sahip olan Ürdün de önemli bir katılımcı oldu.
Hasan Sami Er
