5 Aralık 1934' de yürürlüğe giren Türk Kadınına Seçme ve Seçilme Hakkının verilişinin 85. Yılı münasebetiyle Cumhuriyet Meydanı'nda tören düzenlendi.
Kadın Dernekleri ve toplum kuruluşlarının bir arada bulunduğu törende konuşan Çanakkale Barosu Kadın Hakları Komisyonu Başkanı Av. Ezgi Deniz Çalışal “Kadına Seçme ve Seçilme Hakkı verilmesinin 85. yıldönümü sebebiyle, bugün ve her zaman hayatın her alanında söz, yetki, karar ve politika üretim mekanizmalarında eşit temsiliyet sağlanıncaya kadar bu taleplerimizin takipçisi olacağımızı saygıyla bilgilerinize sunarız” dedi.
5 Aralık 1934' de yürürlüğe giren Türk Kadınına Seçme ve Seçilme Hakkının Verilişinin 85. Yılı münasebetiyle Cumhuriyet Meydanı'nda tören düzenlendi.
Törene, Baro Başkanı Bülent Şarlan, Çanakkale Belediye Başkan Yardımcısı Fatma Kaynaş, Baro Yönetim Kurulu Üyeleri ve Kadın Hakları Komisyonu, Cumhuriyet Halk Partisi İl Kadın Kolları, Türk Anneler Derneği, Kent Konseyi Kadın Meclisi, Cumhuriyet Kadınları Derneği, Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği, BOREAS Kadın ve Sanat Derneği, Çanakkale Kadın El Emeğini Değerlendirme ve Kadın Danışma Merkezi ve vatandaşlar katıldı.
Tören Atatürk Anıtına çelenk sunumu, saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın ardından Çanakkale Barosu Kadın Hakları Komisyonu Başkanı Av. Ezgi Deniz Çalışal’ın konuşması ile devam etti.
“EŞİT TEMSİLİYET SAĞLANINCAYA KADAR MÜCADELEYE DEVAM”
Avukat Çalışal, konuşmasında, “Bugün; yeni kurulan bir devletin ilerlemesi ve gelişmesi için, kadın ve erkek eşitliğinin sağlandığı kadınların hukuki, siyasi ve sosyal yaşamda erkeklerle eşit seviyede yer aldığı bir toplum düzeninin elzem olduğu düşüncesindeki, Ulu Önder Atatürk'ün öncülüğünde Türk kadınına seçme ve seçilme hakkı verilmesinin 85. Yıl dönümünü kutluyoruz. Ülkemizde kadınlara seçme ve seçilme hakkı 3 Nisan 1930 tarihinde belediyelerde, 26 Ekim 1933'te köy ihtiyar heyeti ve muhtarlık seçimlerinde, 5 Aralık 1934 tarihinde ise milletvekili genel seçimlerinde tanınmıştır. Türkiye'de kadınlara milletvekili olma hakkının tanınmasının ardından yapılan seçimde, Meclis'te 18 kadın milletvekili ile kadınlar yüzde 4.6 oranında temsil edilmiş ve bu temsil oranı ile ülkemiz o dönem dünyada ikinci sırada yer almışken, bugün 589 milletvekilinin sadece 102’si kadın olup yüzde %17,32 temsiliyet oranıyla dünya ülkeleri arasında ilk 100’de bile yer almamaktadır. Ne yazıktır ki, 1935 yılı itibari ile Kadına seçme ve seçilme hakkı tanıyan ikinci ülke iken bugün geldiğimiz noktada biz kadınlar olarak en temel hakkımız olan yaşama hakkımıza sahip çıkmaya çalışmaktayız. Karar alma mekanizmalarında kadının eşit temsille yer alması gerektiğini savunan ve mücadele eden kadınlar olarak bizler bugün kendi hayatları ile ilgili karar aldıklarında bunu canlarıyla ödediklerini görmenin derin üzüntüsü içindeyiz. Nüfusun yarısını oluşturan kadınların karar alma süreçlerine daha aktif katılımının sağlanması, siyasette eşit oranda temsil edilmesi ise her şeyden önce bir demokrasi meselesidir. Anayasa’da, siyasi partiler ve seçim yasalarında, parti tüzüklerinde, seçilme hakkımızı yaşama geçirmek üzere gerekli değişikliklerin gecikmeksizin yapılması, seçilen kadınların da gerçekten kadının yanında ve kadın sorunlarını yine kadın gözüyle, kadın diliyle çözüm üretmesi gerekmektedir. Kadına Seçme ve Seçilme Hakkı verilmesinin 85. yıldönümü sebebiyle, bugün ve her zaman hayatın her alanında söz, yetki, karar ve politika üretim mekanizmalarında eşit temsiliyet sağlanıncaya kadar bu taleplerimizin takipçisi olacağımızı saygıyla bilgilerinize sunarız” dedi.
“KADIN DERNEKLERİNİN VE STK'LARIN YÜRÜTTÜKLERİ EĞİTİCİ VE ETKİN FAALİYETLER ÇOK ÖNEMLİ”
Çanakkale Kent Konseyi Kadın Hakları Komisyonu Başkanı Sevgi Uluşal da bir konuşma yaparak, “Bizler, bu kentin birer kadını olarak, temsilcisi olduğumuz ve üzerinde yaşadığımız ülkemizde sorumluluklarımızın ne olduğunu biliyoruz. Bu ülkenin kadınlarının geçmişten günümüze taşıdıkları gücü, gösterdikleri mücadeleyi bilmekte, anlamakta onu günümüzde yinelemekte yarar var. Türk Milletinin, kadınlı erkekli savaşlarda can vermeyi asla düşünmeyeceğini, eğer silah ve cephanemizin bulunmadığına ümit bağlanıyorsa; düşmanları tırnaklarımızla boğacağımızı ve gerekirse toprağın üstünde şerefsizce yaşamaktansa toprağın altında kahramanca yatmayı tercih edeceğimizi bildiririz. Atatürk; “Dünyada hiçbir milletin kadını, ben Anadolu Kadınından daha fazla çalıştım, milletimi kurtuluş ve zafere götürmekte Anadolu Kadını kadar himmet gösterdim diyemez” demek suretiyle kadınlarımızın değerini ifade etmiş ve onları kadın devrimi ile diğer pek çok ülkedeki hem cinslerine göre ileri bir konuma getirerek, hak ettikleri şekilde onurlandırmıştır. ve o kadınlar, Cumhuriyetin kuruluşu ile birlikte seçme ve seçilme haklarının bilincinde, bir dizi haklarının kazanmalarını gerçekleştirmiş kadınlardır. Bugün bu büyüklerimizi de saygı ile anıyoruz. Demokrasinin temelinde kadın erkek eşitliği vardır. Siyasette kadın temsil oranının az olduğu bilinciyle, kadının siyasete etkin katılımına dönük politikaları bilmek, kuşkusuz büyük önem taşıyor. Hepimiz, ülkemize ve kentimize karşı sorumluluklarımızın neler olduğunu bir kez daha hatırlamalıyız. 180 bin nüfuslu kentimizde, yarı nüfusu kadın olan ülkemizde, kadınlar karar alma mekanizmalarında yeteri kadar temsil edilemiyor. Bu bağlamla; kadın derneklerinin ve STK'ların yürüttükleri eğitici ve etkin faaliyetler de sosyal alanda büyük bir önem arz etmektedir. Kendilerini bu anlamda Çanakkale Kent Konseyi Kadın Meclisi olarak yürekten destekliyoruz” dedi.
“BUGÜN KADIN HAKLARI GÜNÜDÜR”
Türk Kadınlar Birliği Derneği Şube Başkanı Meral Ulucan da bir konuşma yaparak, “Kadınlarımızın 85 yıl önce siyasi hayatta seçme seçilme hakkını elde etmesi, toplumsal hayatta gerçekleşen ‘Atatürk Devrimleri’nden’ birisidir. Biz kadınlar bugünü kutlamaktan onur ve gurur duyuyoruz.8 Şubat 1935 yılında yapılan 5. Dönem Milletvekili Seçimlerinde Türk Kadınlar Birliğinin olağanüstü gayretleri ve çalışmaları ile Meclis’e 18 kadın milletvekili girmiştir. Bugün kadın hakları günüdür. Hepimizin geçmişte verilen mücadeleye sahip çıkıp, geleceği kurmanın sorumluluğunu taşıdığımız gündür. Kadınlarımızın daha aktif olmasını ve haklarına sahip çıkması dileğiyle” diye konuştu. Tören, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği gençlerinin
oratoryosu ile sona erdi. Törenin ardından Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası Çanakkale Evi’nde BARO tarafından düzenlenen resepsiyona geçildi.
Dilek Akşen
